Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024
Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024

Το Παλιόπραβο και το βυζαντινό ναΰδριο στο Χορτοκόπι

Ημέρα:

spot_img

Για μια ακόμη χρονιά στο Χορτοκόπι, τη δεύτερη ημέρα του Πάσχα, τελέστηκε η Θεία Λειτουργία στα ερείπια βυζαντινού ναϋδρίου τιμωμένου κατά την τοπική παράδοση εις την μνήμην της Παναγίας, το οποίο κατάφερε να αναστήσει ο εφημέριος της Ενορίας, π. Κύριλλος.

Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας, ο δικηγόρος και ιστορικός ερευνητής, Θεόδωρος Λυμπεράκης, με λόγο μεστό, περιεκτικό και γεμάτο γνώσεις αναφέρθηκε στην ομιλία του στο βυζαντινό ναϋδριο.

«Στον λόφο, που χωρίζει τον οικισμό Νέου Συρράκου της Ελευθερούπολης από το σημερινό Χορτοκόπι, καθώς και στον χώρο των νεκροταφείων του χωριού αυτού, υπήρχε, κατά την ρωμαϊκή εποχή, μια ρωμαϊκή κώμη (vicus)», ανέφερε ο κ. Λυμπεράκης « ολόκληρη αυτή η περιοχή, πολύ προτού, περί το τέλος της δεκαετίας του 1950, οι άξιοι, Πόντιοι πρόσφυγες, από το Χορτοκόπι της περιοχής Ματσούκας του Πόντου, που από το 1922 είχαν εγκατασταθεί στο μουσουλμανικό χωριό Ντράνοβα, στις νοτιοανατολικές πλαγιές του Παγγαίου, κατεβούν και ιδρύσουν το σημερινό, όμορφο χωριό τους,  ονομαζόταν, από τους κατοίκους του Πραβιού, τους Πραβινούς, Παλιόπραβο, ένα τοπωνύμιο που αυτόματα δημιουργεί το συνειρμό ότι η θέση αυτή ήταν παλιότερη, προγενέστερη της θέσης, όπου βρίσκεται το Πράβι».

«Μια ισχυρή, προφορική παράδοση, που υπήρχε, επίσης, ανάμεσα στους ντόπιους Πραβινούς και την οποία μου μετέφερε ο αγαπητός συμπολίτης μου Χαράλαμπος Κιρτσάνης, πριν σαράντα και πλέον χρόνια, ήταν ότι η τοποθεσία του λόφου στον οποίο αναφέρθηκα, (ο οποίος καταλαμβάνει την αριστερή πλευρά του Νέου Συρράκου, για όποιον κατευθύνεται από την Ελευθερούπολη προς τη Νικήσιανη), ονομαζόταν «βωμός του Βρούτου»!! Την προφορική εκείνη παράδοση μετέφερα τότε στην Έφορο της ΙΗ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Καβάλας, κ. Χάϊδω Κουκούλη – Χρυσανθάκη, με την οποία επισκεφθήκαμε τον λόφο, όπου η έμπειρη αρχαιολόγος διαπίστωσε την ύπαρξη ρωμαϊκού νεκροταφείου, λεηλατημένου, δυστυχώς, από αρχαιοκαπήλους!» επεσήμανε ο κ. Λυμπεράκης.

Ανέφερε ότι «την ταυτότητα και την μακραίωνη ιστορία του άγνωστου, ρωμαϊκού οικισμού μαρτυρά μια ρωμαϊκή, επιτύμβια στήλη (ταφόπλακα), η οποία βρισκόταν στη συλλογή του μητροπολίτη Ελευθερούπολης Σωφρονίου, απ’ όπου μεταφέρθηκε στο Μουσείο Καβάλας το 1967, μετά την κατεδάφιση του παλιού επισκοπείου, δίπλα στο Β’ Δημοτικό Σχολείο Ελευθερούπολης. Στο αρχείο, επίσης, του Αρχαιολογικού Μουσείο Καβάλας, βρέθηκε μια φωτογραφία της στήλης, στην πίσω όψη της οποίας υπάρχει η ακόλουθη, ιδιόχειρη σημείωση του μητροπολίτη Ελευθερουπόλεως κ. Σωφρονίου Σταμούλη, (1928 – 1958), απευθυνόμενη στον τότε επιμελητή αρχαιοτήτων Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Γεώργιο Μπακαλάκη: «Εν Πρασίω (Παγγαίου) τη 31 Ιουλίου 1935. Τη Αρχαιολογική Υπηρεσία Καβάλας. Αριθμ. 125 – Η πλάξ ης αποστέλλω φωτογράφημα εξήχθη, ως μοι είπεν ο κομίσας μοι αυτήν αυτοκινητιστής, από το Παλιόπραβο, όπου ανεκαλύφθησαν και ερείπια ιδιορρύθμου εκκλησιδίου, τα οποία επεσκέφθητε ως έμαθον και ημποδίσατε την κατεδάφισιν ή περαιτέρω εκσκαφάς. Ο Ελευθερουπόλεως Σωφρόνιος».

«Είναι ολοφάνερο, ότι στον ιστορικό αυτόν τόπο, όπου βρισκόμαστε σήμερα, υπήρχε, τουλάχιστον από την ρωμαϊκή εποχή, μια μικρή κώμη (οικισμός), οι κάτοικοι της οποίας είναι πολύ πιθανό ότι ονομάζονταν Sceveni, ενώ και ο υπερκείμενος λόφος, που χωρίζει  τον τόπο αυτόν από το γειτονικό Νέο Συρράκο, συνδεόταν με την ρωμαϊκή κώμη, όπως αποδεικνύουν, τόσο το ρωμαϊκό νεκροταφείο, που υπήρχε στη νότια πλαγιά του, όσο κυρίως η προφορική παράδοση των Πραβινών, σχετικά με τον «βωμό του Βρούτου», στην οποία αναφέρθηκα στην αρχή. Η ζωή της κώμης αυτής συνεχίστηκε και στην παλαιοχριστιανική, αλλά και σε όλη την βυζαντινή περίοδο, όπως μαρτυρούν, αφενός  ο παρών, μικρός ναός κι αφετέρου το όνομα «Παλιόπραβο», με το οποίο οι κάτοικοι της Ελευθερούπολης, (Πράβι, μέχρι το 1929), αποκαλούσαν τον έρημο εκείνο τόπο, (μια και το Χορτοκόπι, στη σημερινή του θέση, δημιουργήθηκε κατά την δεκαετία του 1950), τόνισε ο κ. Λυμπεράκης  για να προσθέσει «απομένει, κατόπιν αυτού, στην βούληση του δραστήριου, «Πολιτιστικού, Αθλητικού Συλλόγου «ΠΟΝΤΟΣ» Χορτοκοπίου», αλλά και όλων των κατοίκων του οικισμού, ν’ αξιώσουν την διενέργεια μιας ανασκαφής στον χώρο της ρωμαϊκής κώμης, που θ’ αναδείξει την μακραίωνη, αλλ’ άγνωστη ιστορία του!».

spot_img
spot_img
spot_img
spot_img
spot_img
spot_img
spot_img
spot_img
spot_img
spot_img
spot_img

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΘΕΜΑΤΑ

Δύο μουσικές παραστάσεις του συλλόγου «Αμφίων»

Ο Πολιτιστικός Μουσικός Σύλλογος «Αμφίων», με έδρα τις Κρηνίδες...

Έκλεψαν ράγες και πασσάλους από σιδηροδρομική γραμμή

Συνελήφθησαν την 27-3-2024 το πρωί σε αγροτική περιοχή της...

«Τσιτάχ. Η ερημιά του τερματοφύλακα»: Μία επιπλέον παράσταση

Επειδή τα εισιτήρια και για τις τρεις μέρες τείνουν...

Ο Δήμαρχος Νέστου αποχαιρετά τον Μιχάλη Χαραλαμπίδη

Έφυγε από τη ζωή το βράδυ της Τετάρτης (27/3/24)...

Μετά τις ευρωεκλογές οι συγχωνεύσεις των ΔΕΥΑ

Απόστολος Χρόνης: «Ελπίζουμε να μην έχουμε ένα θερμό καλοκαίρι...

Απόλυτη επιτυχία σημείωσε ο 7ος Παπαχρηστίδειος Δρόμος

Χρήστος Μποσμπότης: Η Ελευθερούπολη έχει το καλύτερο στάδιο στη...

Αυξάνονται σταδιακά τα δρομολόγια στην πορθμειακή γραμμή Καβάλας – Πρίνου

Αυξάνονται από δύο σε τρία για τις ημέρες Παρασκευή,...

Μητρόπολη ΦΝΘ: Εορταστική εκδήλωση για την εβδομάδα Εξωτερικής Ιεραποστολής

Κάθε χρόνο η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος...