Τους απογόνους της οικογένειας καπνεμπόρων Spierer, που διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στην οικονομική και κοινωνική ζωή του τόπου μας, τίμησε το βράδυ του Σαββάτου 22 Οκτωβρίου 2022 ο Πρόεδρος του Επιμελητήριου Καβάλας, Μάρκος Δέμπας, στην κεντρική αίθουσα της Μεγάλης Λέσχης.
Στην εκδήλωση παρέστησαν οι Αντιδήμαρχοι Παιδείας και Πολιτισμού, Απόστολος Μουμτσάκης και Ψηφιακών Υπηρεσιών του Δήμου Καβάλας Ανάπτυξης Προγραμματισμού Ψηφιακών Υπηρεσιών και Νεολαίας, Γιώργος Μιχαηλίδης, εκπροσωπώντας τον Δήμαρχο Καβάλας, Θόδωρο Μουριάδη, ο οποίος απουσίαζε λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων, ο βουλευτής της ΝΔ, Γιάννης Πασχαλίδης, ο Αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης, Κωστής Σιμιτσής, ο Πρόεδρος της “ΔΗΜΩΦΕΛΕΙΑ”, Παναγιώτης Αγγελίδης, ο πρώην βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρης Εμμανουηλίδης, ο Πρόεδρος της Εβραϊκής Κοινότητας Καβάλας, Συμεών Λάκε και εκπρόσωποι του επιχειρηματικού κόσμου και των προσφυγικών συλλόγων της περιοχής μας.
Ομιλία Απόστολου Μουμτσάκη
“Η οικογένεια Spierer, πέρα όλων των άλλων, βοήθησε με κάθε τρόπο τους Καβαλιώτες την περίοδο της βουλγαρικής κατοχής και τους πρόσφυγες μετά την μικρασιατική καταστροφή.
Επιγραμματικά θα σας αναφέρω ορισμένες από τις ενέργειες του Καρόλου Σπήρερ:
– Μισθοδοτούσε συστηματικά τους εργάτες και μάλιστα διπλασίασε τον μισθό των οικογενειαρχών, κατά τη διάρκεια της μαρτυρικής τους ομηρίας στη Βουλγαρία, ενώ παράλληλα μεριμνούσε για τις οικογένειές τους παρέχοντάς τους άλευρα και τρόφιμα.
– Με το κύρος και την αυθεντία του, παρενέβη και έσωσε εκείνους τους ομήρους που ρίχτηκαν στις βουλγαρικές φυλακές.
– Υπήρξε πατέρας στοργικός για τις οικογένειες των ομήρων που έχασαν τη ζωή τους, χορηγώντας ως σύνταξη πλέον ολόκληρο τον μισθό σε χήρες και ορφανά.
– Ενίσχυε το ταμείο του Δημαρχείου προκειμένου να λειτουργεί συσσίτιο ενώ γενναίες υπήρξαν οι προσφορές χρημάτων προς το Ορφανοτροφείο της πόλης, και στα μετέπειτα χρόνια, όταν η πόλη έπρεπε να αντιμετωπίσει την άφιξη δεκάδων χιλιάδων προσφύγων, από τη Μικρασία, τον Πόντο, την Ανατολική Θράκη.
– Ανάλογη υπήρξε και η βοήθεια και στην Οικονομική Κρίση του 1929.
Αγαπητοί μας φίλοι, Τσάρλς, Έμιλ, Ντάνιελ, η πόλη στην οποία οι πρόγονοί σας έζησαν, υπερασπίστηκαν, η Καβάλα, η “Μέκκα του καπνού”, διέθετε στις αρχές του 20ού αιώνα όψη μεγαλούπολης με χαρακτήρα κοσμοπολίτικο.
Μεγαλοπρεπή κτήρια, πολλές καπνεμπορικές επιχειρήσεις, τράπεζες και προξενεία ευρωπαϊκών χωρών. Η καπνική ιστορία της πόλης και της περιφέρειας παρουσίαζε και ένα ακόμα στοιχείο μοναδικότητας, αυτό της πολιτισμικότητας, καθώς Εβραίοι, Αρμένιοι, Μουσουλμάνοι, Χριστιανοί και Ευρωπαίοι συνυπήρχαν στην πόλη.Και είναι η ίδια πόλη που, παρά την ανείπωτη καταστροφή που βίωσε κατά τη δεύτερη βουλγαρική κατοχή, κατάφερε να δεχτεί στους κόλπους της και να ενσωματώσει χάρη στον καπνό τους πρόσφυγες, τα θύματα μιας άλλης τραγωδίας, της Μικρασιατικής Καταστροφής.
Η πόλη της Καβάλας που σας υποδέχεται σήμερα, φέρει τα ίχνη της παλαιάς της αίγλης αλλά και το βάρος, την ευθύνη αυτής της μοναδικής κληρονομιάς και της ιστορικής μνήμης.
Η παρουσία σας στην εκδήλωση αυτή, αποτελεί υπόμνηση της παρουσίας της ιστορικής και σπουδαίας οικογένειας των Φιλελλήνων προγόνων σας, που προσέφεραν τα μέγιστα στην πατρίδα μας, και μάλιστα σε καιρούς χαλεπούς.
Οφείλουμε να συγκρατούμε στη συλλογική μνήμη της πόλης, να τιμούμε ως ύψιστο ηθικό και ιστορικό χρέος, όλους εκείνους που στήριξαν τον συνάνθρωπό τους, που στάθηκαν αλληλέγγυοι μπροστά στην ανάγκη του άλλου!
Οι πρόγονοί σας το έπραξαν με τον καλύτερο τρόπο!
Ομιλία Μάρκου Δέμπα
Στο πρόσωπό σας τιμούμε σήμερα τους προγόνους σας, τους Ελβετούς καπνεμπόρους Κάρολο, Έρμαν, Λεόν και Εμίλ.
Η καπνεμπορική οικογένεια των Σπήρερ διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στην οικονομική και κοινωνική ζωή του τόπου μας, από τις αρχές του 20ου αιώνα.
Γεννήθηκαν στη Σμύρνη, όπου είχαν εγκατασταθεί οι γονείς τους, προερχόμενοι από την Ελβετία. Τα παιδιά μεγάλωσαν σε ένα περιβάλλον αγάπης και προσφοράς στον συνάνθρωπο .
Ο μεγαλύτερος γιος της οικογένειας, ο Κάρολος, γεννημένος στη Σμύρνη το 1883, έρχεται στην Καβάλα σχεδόν 20 ετών και εργάζεται στις εγκαταστάσεις Commercial Company of Salonica Ltd, μεγάλου εμπορικού οίκου της καπνεμπορικής δραστηριότητας των Αλλατίνι.
Χαρισματική προσωπικότητα και από τους σημαντικότερους παράγοντες της παγκόσμιας καπναγοράς ο Ηermann, γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1887.Το 1902,έφηβος ακόμη, έρχεται στην Καβάλα και εργάζεται επί 10 χρόνια στις εγκαταστάσεις Commercial Company δίπλα στον μεγάλο του αδελφό Κάρολο.
Μαζί θα ιδρύσουν το 1913 τον ακμαίο και δυναμικό οίκο Spierer στη Σμύρνη.
Ευφυής, εργατικός και άριστος γνώστης των καπνικών ζητημάτων του ανατολικού καπνού o Έρμαν, αποκτά σε σύντομο χρόνο διασυνδέσεις με διεθνείς κύκλους καπνεμπόρων, ενώ μεταφέρει την έδρα των επιχειρήσεών του το 1921 αρχικά στην Τεργέστη και από το 1926 στη Γενεύη.
Ο οίκος Spierer, μετά τον θάνατο του ιδρυτή του Έρμαν, συνεχίζει την εμπορική δραστηριότητα του ιδρυτή του υπό τη διεύθυνση πλέον των αδελφών του και των απογόνων τους ως SFC (Spierer Freres et Cie) έως το 1974,οπότε και μεταβιβάζεται στον όμιλο Φέσσα διατηρώντας την ονομασία του μέχρι σήμερα.Το πέρασμα των επιχειρήσεων Σπήρερ άφησε ανεξίτηλα τα ίχνη της κραταιής παρουσίας τους στα εργοστάσια και τις καπναποθήκες, που άλλοτε έσφυζαν από ζωή. Στην Καβάλα, στη Δράμα, στην Ξάνθη, στις Σέρρες, στον Πειραιά, στον Βόλο, στο Αγρίνιο, στο Ναύπλιο, στη Σάμο, στη Μυτιλήνη, στην Κωνσταντινούπολη, στη Σμύρνη, στη Σόφια, στη Φιλιππούπολη ,στη Δρέσδη, ενώ το δίκτυο των πελατών της εταιρείας εκτεινόταν το 1965 σε 27 χώρες ανά την υφήλιο.
Παραμένουν σήμερα σιωπηλοί και αδιάψευστοι μάρτυρες ενός παρελθόντος αλλά και πολύτιμοι θεματοφύλακες της προσωπικής διαδρομής των σπουδαίων αυτών ανθρώπων.
Aγαπητοί μας φίλοι,
Η παρουσία σας στην εκδήλωση αυτή, είναι τιμητική για εμάς, για την ιστορική μνήμη της πόλης.
Οι πρόγονοί σας, ο Κάρολος και ο Έρμαν στην Καβάλα,στη Δράμα ,σε όλες τις πόλεις όπου υπήρχαν εγκαταστάσεις της εταιρείας, ο Εμίλ στην Κωνσταντινούπολη, ο Λεόν στη Σμύρνη, ανέπτυξαν και υποστήριξαν με την επιτυχή επιχειρηματική τους πορεία την οικονομία της Ελλάδας.
Ο εκπρόσωπος της οικογένειας Spierer, Emil, αφού συνεχάρη τους διοργανωτές για την τιμητική εκδήλωση, έκανε ιδιαίτερη μνεία στα γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορία της Καβάλας στις αρχές του προηγούμενου αιώνα.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης απηύθυναν χαιρετισμό ο βουλευτής της ΝΔ, Γιάννης Πασχαλίδης, ο Πρόεδρος της Εβραϊκής Κοινότητας Καβάλας, Συμεών Λάκε και η Πρόεδρος του Συλλόγου Μικρασιατών Καβάλας, Σοφία Τσίγκου, η οποία ευχαρίστησε τους απογόνους της οικογένειας Spierer για τη τεράστια στήριξη που πρόσφεραν στους πρόσφυγες της Ανατολής πριν από έναν αιώνα.
Η χθεσινή εκδήλωση ξεκίνησε με την προβολή ενός μικρού ντοκιμαντέρ, το οποίο επιμελήθηκε ο ιστορικός ερευνητής, Κώστας Παπακοσμάς, με ιστορικά έγγραφα και φωτογραφίες της οικογένειας Spierer.
