Δεν είναι η πρώτη φορά που ο νομός Καβάλας βρίσκεται στο επίκεντρο εκκλησιαστικών εξελίξεων με αφορμή την εκλογή Μητροπολιτών. Την άνοιξη του 2004 η εκλογή των νέων Μητροπολιτών Ελευθερουπόλεως, Θεσσαλονίκης, και Σερβίων & Κοζάνης, αποτέλεσε αφορμή να ξεσπάσει κρίση στις σχέσεις Οικουμενικού Πατριαρχείου και Ελλαδικής Εκκλησίας.
Η Μητρόπολη Ελευθερουπόλεως, όπως και αυτή των Φιλίππων, ανήκει στις λεγόμενες Μητροπόλεις των Νέων Χωρών. Πρόκειται για τις Μητροπόλεις που βρίσκονται στις περιοχές οι οποίες απελευθερώθηκαν με τους Βαλκανικούς Πολέμους. Βάσει νόμου της ελληνικής πολιτείας που εκδόθηκε το 1927, καθώς και δύο Πράξεων από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και την Εκκλησία της Ελλάδος το 1928, οι Μητροπόλεις των λεγομένων Νέων Χωρών παραχωρήθηκαν «επιτροπικώς» στην Εκκλησία της Ελλάδος, πνευματικά όμως παρέμειναν υπό τη δικαιοδοσία του Οικουμενικού Θρόνου.
Την άνοιξη του 2004, ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, ακολουθώντας την τακτική των προκατόχων του, δεν απέστειλε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο τον κατάλογο των εκλόγιμων Μητροπολιτών για τις προαναφερθείσες Μητροπόλεις, όπως προβλεπόταν από την Πατριαρχική Πράξη του 1928. Το Πατριαρχείο συγκάλεσε Μείζονα, Ενδημούσα Σύνοδο, η οποία αποφάσισε τη διακοπή της κοινωνίας των Αρχιερέων του Οικουμενικού Θρόνου με τον Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο. Τελικά, μετά από αμοιβαίες υποχωρήσεις, οι νεοεκλεγέντες Μητροπολίτες αναγνωρίστηκαν και νέα Μείζων, Ενδημούσα Σύνοδος ήρε την ακοινωνησία με τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και απεκατέστησε τη μνημόνευση του ονόματός του στα δίπτυχα της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως.