Ο κανόνας στο ποινικό δίκαιο είναι πως ο ποινικός νόμος περιέχει τόσο το περιγραφικό όσο και το κυρωτικό σκέλος του. Σε τι όμως διαφέρουν από αυτή τη νόρμα οι λευκοί και οι χωλοί ποινικοί νόμοι;
Αρχικά οι λευκοί ποινικοί νόμοι ενώ περικλείουν το κυρωτικό τμήμα του ποινικού κανόνα δε συμπεριλαμβάνουν και το περιγραφικό τμήμα του νόμου αλλά παραπέμπουν σε άλλη διάταξη του ίδιου ή άλλου νομοθετήματος. Ένα κλασικό παράδειγμα λευκού ποινικού νόμου είναι το άρθρο 458 ΠΚ καθώς αναφέρει το κυρωτικό μέρος του νόμου λέγοντας πως «όποιος παραβαίνει επιτακτική ή απαγορευτική διάταξη διοικητικών νόμων, τιμωρείται με πρόστιμο μέχρι πενήντα εννέα (59) ευρώ, αν η ειδική διάταξη αναφέρεται στο άρθρο αυτό ως προς τη ποινική κύρωση της παράβασης». Όπως παρατηρείτε δε συμπεριλαμβάνει το περιγραφικό σκέλος του νόμου αλλά αφήνει τον αναγνώστη να αναζητήσει τις διατάξεις με τη περιγραφή της εγκληματικής πράξης που θα ενεργοποιήσουν το αυτοτελές κυρωτικό μέρος που δηλώνεται στο άρθρο 458 ΠΚ. Βασικό του γνώρισμα είναι πως έχουν δημιουργήσει «έριδα» στην επιστημονική κοινότητα καθώς από ένα μέρος αυτής θεωρείται πως, λόγω της αοριστίας και της ασάφειας τους, παραβιάζουν τη συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της αναλογικότητας «κανένα έγκλημα, καμία ποινή χωρίς νόμο».
Τι είναι όμως οι χωλοί ποινικοί νόμοι και σε τι διαφέρουν από τους λευκούς ποινικούς νόμους;
Οι χωλοί ποινικοί νόμοι έχουν πλήρη μορφή, περιλαμβάνουν δηλαδή στο κείμενο τους περιγραφικό και κυρωτικό σκέλος. Το όνομα τους το πήραν από το γεγονός πως ο νομοθέτης με πρόθεση άφησε χωρίς ρύθμιση ένα συγκεκριμένο στοιχείο στο περιγραφικό τμήμα του νόμου δημιουργώντας τη λεγόμενη «χωλότητα». Το έγκλημα της τοκογλυφίας του άρθρου 404 ΠΚ, ειδικότερα στη παρ.2 στοιχείο α αποτελεί τυπικό παράδειγμα «χωλού ποινικού νόμου». Συγκεκριμένα, αναφέρει πως όταν τα ωφελήματα που εισπράττει αυτός που δανείζει υπερβαίνουν το ποσοστό τόκου που είναι θεμιτό από τον νόμο, τιμωρείται ο δράστης καθώς διαπράττει το έγκλημα της τοκογλυφίας. Στο περιγραφικό όμως μέρος της συγκεκριμένης διάταξης του ποινικού δικαίου δε γίνεται αναφορά για το ποιο είναι το ποσοστό τόκου που είναι νόμιμο και ως εκ τούτου δε προσδιορίζεται με ακρίβεια πότε η πράξη συνιστά τοκογλυφία. Βέβαια αυτό είναι λογικό καθώς τα οικονομικά μεγέθη χαρακτηρίζονται από ρευστότητα και από το γεγονός πως τα επιτόκια σε περιόδους οικονομικής σταθερότητας έχουν ως επί το πλείστον πτωτικές τάσεις. Καθίσταται λοιπόν αντιληπτό πως ο προσδιορισμός ενός ανώτατου νομίμου ορίου επιτοκίου, πολύ γρήγορα θα γινόταν τουλάχιστον ξεπερασμένος, αν όχι ανεδαφικός. Σας καθιστώ σαφές πως για τόσο οριακά νομικά ζητήματα θα πρέπει να απευθύνεστε στο δικηγορικό γραφείο που ασχολείται με την υπόθεση σας.
Συνοψίζοντας, οι λευκοί και οι χωλοί ποινικοί νόμοι αποτελούν νομοθετήματα που το γνώρισμα τους είναι η απουσία πληρότητας. Στους λευκούς ποινικούς νόμους η απουσία αυτή είναι έκδηλη ενώ στους χωλούς ενυπάρχει συγκεκαλλυμένη όμως.
