του Γιάννη Μόνιου
Αφορμή για το «πάλι» του τίτλου τα κάλαντα των ημερών μας. Ομαδούλες παιδιών χτυπούσαν τις πόρτες και… «να τα πούμε; – «πείτε τα». Σε μια τριάδα ευσχημόνων κορασίδων (είπαν πως είναι της τρίτης τάξης Γυμνασίου) τόλμησα και ρώτησα: «Βρε κορίτσια, τι σημαίνει το «… εν τω σπηλαίω τίκτεται, εν φάτνη των…». Ευθύς αντίκρισα απορημένα αλληλοκοιτάγματα και ανήξερα των ώμων τους ανασηκώματα. Μου ‘ρθε ακόμα να ρωτήσω τι σημαίνει η λέξη «κάλαντα», όμως με σταμάτησε η πρώτη καταπληξία. Πού καιρός για νουμηνίες (calendae dies), για ελληνικές καλένδες (ad calendas graecas), για ρωμαϊκό ημερολόγιο, για Καπιτώλιο κτλ. Εδώ δεν ξέρουμε το «τίκτω», ίσως και τι σημαίνει «εν φάτνη»! Ωστόσο, κατ’ έθος, έριξα το αντιδώρημα, κρύβοντας κάπως την απογοήτευσή μου.
Ύστερα σκέψεις πολλές, μάλλον απαισιόδοξες, στ’ αυλάκια του όποιου μου μυαλού: Έχουμε προίκα μια γλώσσα σμιλεμένη επί τριάντα και πλέον αιώνες, γι’ αυτό πολύ καλλιεργημένη. Σήκωνε και συνεχίζει να σηκώνει το βάρος ανώτερων μορφών τεχνικού και πνευματικού πολιτισμού. Όχι μόνο επικοινωνιακές ανάγκες (με τον τρόπο που επικοινωνούν και τα ζώα). Παλιές και νέες ιδέες στοχαστών κτλ, έχουν ως όχημα ελληνίδες λέξεις. Αυτές «τίκτουν» και ονομάζουν συνεχώς και παγκοσμίως νέες εφευρέσεις και ανακαλύψεις. Όμως ο δικός μας, ο σημερινός γλωσσοπνευματικός υποσιτισμός, μπολιασμένος με μεγάλες δόσεις πιθηκίζουσας ξενολαγνείας (λ.χ. επιγραφές καταστημάτων, τίτλοι εφημερίδων, τηλεοπτικών σταθμών κτλ), πριμοδοτεί κυρίως τα παιδιά μας να οδεύουν προς τελικό αφελληνισμό, βαβελική σύγχυση και, εν τέλει, στην ακμή της παρακμής.
Μέχρι και η κρατικοδίαιτη ΕΡΤ καυχάται για τα «νιουζ» της και απορρίπτει τα «νέα μας»: Με τέτοιες γλωσσικής αβελτηρίας τάσεις πώς να μάθουν τα παιδιά μας για το «τίκτω» και τις γέννες του; Πώς θα νιώσει το «τι τέξεται η επιούσα», ή το «ώδινεν όρος και έτεκε μυν»; Πως θα ξεχωρίσει το «γεννώ» από το «τίκτω»; (Γεννά ο άνδρας και τίκτει η γυναίκα). Πως θα ξέρει τα παιδιά- παράγωγα του «τίκτω», όπως λ.χ. «τόκος, επιτόκιο, έντοκος, άτοκος, ευτοκία, δυστοκία, επίτοκος, Θεοτόκος, ονειροτόκος κτλ;
Επιλογικό: Ίσως κάποιοι πουν: «Για τη γλώσσα θα μιλάμε τώρα;». Ναι, θα μιλούμε για τη γλώσσα μας, «σαν τους γύφτους αδιάκοπα θα σφυροκοπούμε στο ίδιο αμόνι», μέχρι που οι μαθητές μας δεν θα «πατώνουν» σε ευρωπαϊκούς λ.χ. διαγωνισμούς για τη γραφή, σύνταξη και κατανόηση κειμένου… Και, μέρες που είναι, μια μεσαιωνική ευχή: «Σπολλάτη».
