Η Αμερική, που ήρθε να σώσει την Ευρώπη το 1944, και ενσαρκώνει τη συμμαχία της νεωτερικότητας, της ελευθερίας και της ευημερίας, εκείνη η Αμερική δεν υπάρχει πια. Βαθιά διαβρωμένη από τον απομονωτισμό και τον εθνικισμό, στέκεται απέναντι στον Παλιό Κόσμο όχι σαν λύση προς υιοθέτηση, αλλά σαν μια αποτυχία που δεν πρέπει να αναπαραχθεί.
Αυτή η χώρα τείνει να τρελαθεί, παγιδευμένη ανάμεσα στη σφύρα των οπαδών του Τραμπ και στον άκμονα των φανατικών της «Ράτσας». Σ’ αυτό έρχεται να προστεθεί, σε στρατιωτικό επίπεδο, η αδυναμία της, ως παγκόσμια δύναμη.
Αποτυγχάνει στο Ιράκ και αποσύρεται από το Αφγανιστάν, έπειτα από είκοσι χρόνια της εκεί παρουσίας της.
Παρότι αναπτύσσει μια θορυβώδη διπλωματία παραδίνεται στη Βόρεια Κορέα και στους μουλάδες της Τεχεράνης, εγκαταλείπει στην Κίνα την παγκόσμια ηγεμονία, αποτυγχάνει να επιβάλει την ειρήνη όπου κι αν επενέβη.
Από κάθε άποψη, προσμένοντας έστω καλύτερες μέρες, είναι ένας σύμμαχος, στον οποίο δεν μπορούμε να βασιστούμε, αφού περιφρονεί τους φίλους, φλερτάρει με τους εχθρούς, όπως κάνει με την Τουρκία και «νίπτει τα χείρας» ως Πόντιος Πιλάτος, εκεί που πρέπει να υψώσει ανάστημα. Παράδειγμα, στην επιθετική στάση Τουρκίας απέναντι στην Ελλάδα είναι σιωπηλός παρατηρητής.
Διαβάσαμε σήμερα άλλο ένα εκτενές άρθρο που αφορά στον Σουλτάνο Ερντογάν και στην αρρωστημένη του εμμονή («γαλάζια πατρίδα») και βεβαιωθήκαμε ξανά για τον ύποπτο ρόλο των Η.Π.Α. τόσο στο ΝΑΤΟ, όσο και στον πλανήτη ολόκληρο, εξ΄ ου και η ετικέτα «Πλανητάρχης» στον εκάστοτε Πρόεδρός τους.
Όσο μαίνεται ο πόλεμος στην Ουκρανία, η Δύση ίσως αναγκαστεί να «καταπιεί», για χάρη του ΝΑΤΟ, μια τουρκική επίθεση στην Ελλάδα, εκτιμά ο Ράιαν Τζίντζερας στο άρθρο του στο «War on the Rocks», με τίτλο «Όχι πια ένας ειλικρινής μεσολαβητής: Οι ΗΠΑ ανάμεσα στην Τουρκία και στην Ελλάδα».
Ο Τζίντζερας είναι καθηγητής στο Τμήμα Εθνικής Ασφάλειας στην Ναυτική Μεταπτυχιακή Σχολή στην Καλιφόρνια και θεωρείται ένας από τους εγκυρότερους αναλυτές της Τουρκίας, καθώς έζησε και δίδαξε εκεί για αρκετά χρόνια.
Οι προβλέψεις του δεν είναι δυσοίωνες μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για τις ΗΠΑ, οι οποίες θεωρεί ότι θα χρειαστεί να αναθεωρήσουν σε βάθος τους γεωστρατηγικούς τους σχεδιασμούς, αν δεν αναγνωρίσουν εγκαίρως τις τουρκικές προκλήσεις ως έναν αποσταθεροποιητικό παράγοντα για τον κόσμο.
Μολονότι, συνεχίζει, ορισμένοι πιστεύουν ότι η στάση του Ερντογάν δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα προεκλογικό παιχνίδι, φαίνεται ότι δεν αφήνει χώρο για συμβιβασμό ανάμεσα στα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και τους στρατηγικούς σχεδιασμούς της Άγκυρας. Επιπλέον, όπως είπε πρόσφατα ένας Τούρκος ειδικός, ο αέρας τώρα μπορεί να φυσά στην πλάτη της Τουρκίας.
«Όσο μαίνεται ο πόλεμος στην Ουκρανία, η Δύση ίσως αναγκαστεί να «καταπιεί» μια τουρκική επίθεση, για χάρη του ΝΑΤΟ, όπως συνέβη με την εισβολή στην Κύπρο το 1974. Αυτές οι συνθήκες μπορεί να ωθήσουν την Άκυρα σε πόλεμο με την Αθήνα, στο προβλεπτό μέλλον.
Αν είναι πραγματικά έτσι η κατάσταση, εκτιμά ο Τζίντζερας, η θέση της Αμερικής ανάμεσα στην Τουρκία και στην Ελλάδα προσαρμόστηκε έτσι, ώστε να μοιάζει ιδιαίτερα δυσχερής. Ανεξαρτήτως του παρελθόντος, η στάση του Ερντογάν είναι μια δήθεν άρνηση στην Ουάσιγκτον τον ρόλο του διαμεσολαβητή ανάμεσα στους δύο γείτονες. Και, παρότι φαίνεται πως οι Βρυξέλλες μπορεί να πετύχουν περισσότερα αναλαμβάνοντας αυτόν τον ρόλο προκειμένου να επιλυθούν οι διαφορές, υπάρχει η πιθανότητα ακόμα και μια ευρωπαϊκή μεσολάβηση να έχει πενιχρά αποτελέσματα».
Στο μεταξύ, μπήκε το νέο έτος και οι τουρκικές απειλές είναι καθημερινές στον αέρα. Και στον φυσικό με πτήσεις – όχληση πάνω από το Αιγαίο και στον τεχνητό με ακατάσχετες δηλώσεις διάφορων αξιωματούχων του Ερντογάν στα Μ.Μ.Ε.
Τη σκυτάλη των απειλών της Τουρκίας κατά της Ελλάδας παρέλαβε στο ξημέρωμα του 2023 ο Ιμπραήμ Καλίν, αναφορικά με την επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια γύρω από την Κρήτη.
Συνεχίζοντας στο ίδιο ύφος με τους υπουργούς Εξωτερικών και Άμυνας της Τουρκίας, ο εκπρόσωπος Τύπου της τουρκικής Προεδρίας, Ιμπραήμ Καλίν, μιλώντας στο τουρκικό δίκτυο NTV προειδοποίησε ότι «Αυτό θα έχει σοβαρές συνέπειες για την Ελλάδα. Εάν κάνουν ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, δεν θα το αφήσουμε αναπάντητο».
Εμείς, πάλι, μένουμε στην «ψυχραιμία» και, ευτυχώς, σε κάποιες διπλωματικές επαφές με εταίρους και συμμάχους, επειδή εκείνο το «ανάδελφο έθνος» που ξεστόμισε ο αείμνηστος Σαρτζετάκης, μας στοιχειώνει καθημερινά. Όσο για τις Η.Π.Α., είναι παγκόσμια δύναμη, αδύναμη σε αξιοπιστία και μαθημένη στο « τα εσά εμά και τα εμά εμά».
Όμως, στα «Νέα» διαβάσαμε αντίθετες εκτιμήσεις πολιτικών αναλυτών : «Η περίοδος των εννέα μηνών μέχρι τις τουρκικές εκλογές του 2023 θα είναι μια περίοδος ενός δύσκολου τοκετού για τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, με άμεσο αντίκτυπο στις ελληνοτουρκικές, όπως ήδη διαφαίνεται από την επιθετική ρητορική της τουρκικής ηγεσίας έναντι της ελληνικής κυβέρνησης την οποία θεωρεί εκπρόσωπο των αμερικανικών στρατηγικών συμφερόντων στην περιοχή.
Και ορθώς, λέει το άρθρο, επειδή η αμερικανική διοίκηση τόσο η προηγούμενη όσο και η σημερινή έκαναν μία επιλογή αναλύοντας τις θέσεις της Τουρκίας τα τελευταία τουλάχιστον πέντε χρόνια που αναπτύσσεται η προνομιακή της σχέση με τη Μόσχα. Η Άγκυρα δεν παρέχει τις εγγυήσεις ενός συνεπούς συμμάχου».
Επομένως, λόγω του ειδικού βάρους της περιοχής μας για τα συμφέροντα των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, η Ελλάδα θα έπρεπε να αναδειχθεί σε προνομιακό εταίρο. Η επιλογή αυτή υπαγορεύθηκε επίσης από την αλλαγή των γεωπολιτικών δεδομένων. Η Ρωσία είναι πλέον μια εχθρική χώρα για τη Δύση, η Μαύρη Θάλασσα έχει στρατηγική σημασία για τη διεθνή ναυσιπλοΐα και η Κίνα αναδεικνύεται σε βασικό αντίπαλο των ΗΠΑ με όχημα την δημιουργία των δικτύων που διασχίζουν την Κεντρική Ασία και τον Καύκασο για να φτάσουν στη Μεσόγειο».
Παρότι η φτωχή, πλην ένδοξη Ελλάδα, πορεύεται μεταξύ σφύρας και άκμονος, έχουμε ένα δεκανίκι να ακουμπήσουμε, κατά κάποιο τρόπο. Ο Έντι Ζεμενίδης, εκτελεστικός διευθυντής του Συμβουλίου Ελληνοαμερικανικής Ηγεσίας (HALC), ο γερουσιαστής Μπομπ Μενέντεζ, ο οποίος έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην προώθηση του νόμου EastMed Act, και ο Ελληνοαμερικανός βουλευτής Κρις Πάπας, ο οποίος κατέθεσε την τροπολογία που μπλόκαρε την πώληση F-16 στην Τουρκία, είναι το φιλελληνικό λόμπι στην Ουάσιγκτον, το οποίο διανύει περίοδο μεγάλης επιρροής.
Με αυτά και με τα άλλα, καλωσορίσαμε το νέον έτος και ανταλλάξαμε ευχές με κορυφαία το «καλή χρονιά» ό,τι και να σημαίνει για τον καθένα μας.
ΠΑΥΛΟΣ ΛΕΜΟΝΤΖΗΣ
