Το βλέπουμε καθημερινά και επί 24ωρου βάσεως. Μέσα στο σπίτι μας. Σαν προειδοποίηση για να λάβουμε τα μέτρα μας. Να στρώσουμε στο τραπέζι τις υποχρεώσεις μας και να βρούμε ποιες να εξοστρακίσουμε ως περιττές. Πόσες ώρες χρειαζόμαστε για ύπνο, πόσες ώρες για δουλειά και τι περισσεύει για τις εκπλήξεις που μας ετοιμάζουν κρατικά και ιδιωτικά κανάλια. Λες και στέρεψαν τα απρόοπτα, λες και πάντα οι εκπλήξεις είναι μόνο ευχάριστες, θαρρείς και δεν μεταλλάσσονται, ενίοτε, σε απειλές.
Διότι το «έρχεται τον Σεπτέμβριο», έστω κι αν συνοδεύεται από εικόνες, δεν αφορά μόνο κινηματογραφημένο μύθο, αλλά και ειδήσεις που σε τρομοκρατούν. Είτε είναι παραμύθι που γέννησαν πειθαρχημένοι συντάκτες, κατά παραγγελία αφεντικών ή αφ’ εαυτών τους, το οποίο εκφωνούν σαν να προτάσσουν όπλο στον κρόταφο. Κραυγές αγωνίας με μπροστά το ρήμα «έρχεται»: Νέα μετάλλαξη της Όμικρον, ένα καινούργιο Λάμδα, ένα Κάπα, ένα Χι ή Ψι, ένα Ωμέγα. Έρχονται, επομένως, νέα μέτρα, νέο εμβόλιο, μάσκες, γάντια, οροί, απολυμαντικά, περικοπές στις εξόδους και, το χειρότερο: κλειδαριές στα μαγαζιά.
«Έρχεται τον Σεπτέμβριο» κι εκεί ανάμεσα στο «Μαύρο Ρόδο» της Ελένης Καπλάνη, στο καινούργιο «Νησί» της Βικτώριας Χίσλοπ, στη «Φλόγα και στον Άνεμο» που πήρε, σήκωσε κι έκαψε Κυβέλη και Παπανδρέου- γέροντα Δημοκρατίας, ανάμεσα στο «Βραχιόλι της Φωτιάς» της Βεατρίκης Μαγρίζου και στην «Παραλία» της Πηνελόπης Κιουρτζή ξεπηδά κι ένα φρέσκο κομμάτι ενεργειακής κρίσης συνοδευόμενο από μια γενναία αύξηση κιλοβατώρας, χτύπα ξύλο, αλλά και μια ζοφερή εικόνα από τα ράφια – πλαστικά, ξύλινα, σιδερένια – των μάρκετ, τα φορτωμένα απαγορευμένα προϊόντα κι όλα μαζί να κουνάνε δάχτυλο στον καταναλωτή: Να δεις τι σου «έρχεται τον Σεπτέμβριο»!
Κωμωδίες στη μικρή σου οθόνη, τραγωδίες στις καταθέσεις σου, στην τσέπη σου, στο σπιτικό σου. Ποιος «Σασμός» και ποιος «Παπαδόπουλος». Θα βλέπεις το «Σώσε με» του Δημήτρη Σίμου που έρχεται τον Σεπτέμβριο στον ΑΝΤ1 και δε θα ξέρεις τι να πρωτοσώσεις. Την αξιοπρέπειά σου, την υγειά σου, το πορτοφόλι σου, την γκρίνια στο σαλόνι;
Ο πληθωρισμός καλπάζει και στο «καλάθι» των καταναλωτών μπαίνουν όλο και λιγότερα αγαθά και οι περικοπές στη λίστα των απαραίτητων, αναπόφευκτες. Αν συγκρίνουμε τα ίδια προϊόντα που αγοράζαμε πέρυσι με τις τιμές που έχουν φέτος, η ανατίμηση είναι πολύ μεγαλύτερη. Γι’ αυτό και έχει αλλάξει το μείγμα αγορών, με τους πολίτες να ψωνίζουν τα απολύτως αναγκαία, να κυνηγούν τις προσφορές και να επιλέγουν φθηνότερα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, προκειμένου να μειώσουν τον τελικό λογαριασμό.
Και η ατάκα «Έρχεται τον Σεπτέμβριο» να σε κοροϊδεύει, να σε λοιδορεί χαιρέκακα για την κατάντια σου, εν έτει 2022. Σου υπενθυμίζει διαρκώς, μετά μουσικής, ότι από Σεπτέμβριο θα βουλιάζεις στον καναπές σου, θα αυξήσεις την περιφέρειά σου από το καθισιό και τα γαριδάκια που, λόγω τιμής, μπορείς να πλησιάζεις. Θα ξεχάσεις εξόδους και επισκέψεις που απαιτούν δώρα, θα προσκυνάς την αγία τηλεόραση και τα δεκάδες σήριαλ που θα επισκεφτούν την κάμαρή σου και θα καις με το σταγονόμετρο το πετρέλαιο ή το αέριο.
«Έρχεται τον Σεπτέμβριο» ακούς, διαβάζεις και τρέμεις μην έρθει η πλήρης διακοπή αερίου σ’ όλη την Ευρώπη, πλην Σερβίας, από τον Ρώσο κλειδοκράτορα της ενέργειας, τον άνθρωπο που ελάχιστοι επαινούν τη λογική του και τις ορέξεις του και πολλοί τον υποτιμούν ως ένα αιμοσταγές, ιμπεριαλιστικό ον. Χώρια, που σε στοιχειώνουν οι προθέσεις του ανισόρροπου γείτονα , συμπαίκτη του Πούτιν στη σκακιέρα των επεκτατικών παιχνιδιών, που δεν ξέρεις τι ετοιμάζει να φέρει από Σεπτέμβριο.
Παρόλο που η επικαιρότητα σκορπίζει αστερόσκονη και σκεπάζει φοβίες και απειλές, υποθέσεις συνηθισμένες ένθεν και ένθεν του Ατλαντικού αποπροσανατολίζουν την κοινή γνώμη και, κατά κάποιο τρόπο, ξεχνιέται ο πολίτης. Παρακολουθήσεις πολιτικών, επιμερισμός ευθυνών, αγαπημένες ίντριγκες για τους πολιτικούς και μια χαραμάδα να φανεί μια άποψη ελαφρώς αισιόδοξη: Είμαστε πια υποχρεωμένοι να συνθηκολογήσουμε με το γεγονός πως δε φαίνεται να βγαίνει κάποιο «δίδαγμα» από την κρίση. Η ανθρωπότητα παραμένει ακριβώς η ίδια, όπως και «πριν» και το λογισμικό μας, όσες βλάβες και αν συμβαίνουν σε κάποια από τα κυκλώματά του, συνεχίζει να διεκδικεί ένα δικαίωμα στο παρόν.
Βασικά, μόνο το παρόν υπάρχει, το μέλλον το χειρίζονται οι δημόσιοι στοχαστές, οι προφήτες των μεγάλων μεταβολών και το μικρό στράτευμα όσων, ανά την υφήλιο, δίνουν διαλέξεις ή φτιάχνουν βίντεο για την τεχνητή νοημοσύνη, τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις ή τα βιολογικά όρια στον πλανήτη.
Φυσικά, τα σχετικά με το μέλλον τα ακούμε ή τα περισυλλέγουμε σε συζητήσεις και βιβλία ή τα αραδιάζει το μυαλό μας σύμφωνα με τις προσλαμβάνουσες, όμως όλα αυτά τα μελλοντικά και φοβικά ή γελαστικά είναι σαν να αφορούν ένα τρίτο πρόσωπο. Το πρώτο ενικό πρόσωπο συνεχίζει να ζει σαν να μη συμβαίνουν επείγουσες καταστάσεις, ούτε κλιματικές καταστροφές, ούτε πόλεμος, ούτε μια παγκόσμια ενεργειακή κρίση. Και το καλοκαίρι είναι η κατεξοχήν στιγμή των παροντικών ανθρώπων, κάτι που δε θέλουμε να σκιάζεται και να τρομοκρατείται από τα δυσάρεστα και δυσερμήνευτα γεγονότα.
Αυτό εξηγεί γιατί όλα τα μεγάλα σχέδια, όχι μόνο των ριζοσπαστικών αλλά και των μετριοπαθών δυνάμεων, που κι αυτές εξαγγέλλουν πολύ φιλόδοξα πρότζεκτ, μοιάζουν μετέωρα, καθώς δύσκολα εισακούονται από το μεγάλο κοινό.
Σαν να συνειδητοποιούμε πως αυτό το παρόν δεν υπακούει στις αναγκαιότητες που εφευρίσκουμε για το πώς πρέπει να πορευτούν στο εξής οι κοινωνίες μας. Το πώς κινούνται οι επιλογές μας δικαιώνει την εικασία ότι τίποτα δεν αλλάζει πραγματικά, την ίδια στιγμή που όλοι μιλούν και γράφουν για τις πολλές κατακλυσμιαίες αλλαγές, για το τι «έρχεται».
Ναι μεν, αλλά αυτόν τον Αύγουστο, μας έχει αγκαλιάσει ο καύσωνας και το τρέιλερ «Έρχεται τον Σεπτέμβριο». Ερμηνεύεται κατά το δοκούν. Λάβετε θέσεις!
ΠΑΥΛΟΣ ΛΕΜΟΝΤΖΗΣ
