Από τον Μιχαήλ Γκρίλλα Σμήναρχο ε.α.
Με το σημερινό μου κείμενο, θα προσπαθήσω συνοπτικά και επιγραμματικά να καταγράψω λόγω επικαιρότητας, όλες τις Ελληνοτουρκικές διαφορές στο Αιγαίο όπως φυσικά διατυπώνονται έμπρακτα και καθημερινά από τη γειτονική Χώρα, τις οποίες και θεωρεί μάλιστα ως Εθνικές διεκδικήσεις παρ’ ότι, κάτι τέτοιο πουθενά, δεν προβλέπεται ούτε στη συνθήκη της Λωζάνης του 1923 και του διεθνούς δικαίου των θαλασσών του Μοντέγο Μπέϊ (Τζαμάικα) του 1982.
Για εμάς όπως τονίζεται κατ’ επανάληψη στην Τουρκία, υπάρχει μία και μόνο διαφορά. Και αυτή δεν είναι άλλη από την οριοθέτηση της μεταξύ μας υφαλοκρηπίδας και τίποτε άλλο και αυτό μπορεί να γίνει όπως, θα εξηγήσω στη συνέχεια, αρκεί η γειτονική Χώρα να σεβασθεί και να αποδεχθεί επιτέλους το υφιστάμενο διεθνές δίκαιο των θαλασσών και τις ενσωματωμένες σε αυτό νομολογίες των Διεθνών Δικαστηρίων Αμβούργου και Χάγης.
Το εδαφικό καθεστώς του Αιγαίου διαμορφώθηκε, πριν από 93 χρόνια, με την υπογραφή της συνθήκης της Λοζάνης, το 1923 από τη Μεγάλη Βρετανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ιαπωνία, τη Ρουμανία, το Βασίλειο των Κροατών, των Σέρβων και Σλοβένων και φυσικά την Ελλάδα και την Τουρκία.
Η Ελλάδα ουδέποτε έχει αρνηθεί στην Τουρκία να κάνει χρήση του Διεθνούς Εναερίου Χώρου του Αιγαίου, (ΔΕΧ), αρκεί όμως να συμμορφώνονται τα Τουρκικά στρατιωτικά αφη της, όπως κάνει για τα πολιτικά της, για λόγους ασφαλείας και μόνο των πτήσεων, με τους κανόνες εναερίου κυκλοφορίας που, θεσπίζει κάθε φορά το FIR Αθηνών δηλαδή το Flight Information Regon (Περιοχή πληροφοριών πτήσεων). Αυτό είναι πέρα για πέρα ξεκάθαρο και δεν επιδέχεται από κανέναν απολύτως καμιάς αμφισβήτησης. Η Τουρκία όμως αρνείται πεισματικά σε αυτή τη συμμόρφωση και έτσι έχουμε για 40 και πλέον χρόνια πάνω από το Αιγαίο, έναν ακήρυκτο ιδιότυπο αεροπορικό πόλεμο (Αερομαχίες) με τις γνωστές σε όλους μας συνέπειες και επιπτώσεις (Απώλεια εκατέρωθεν αφών και χειριστών). Σε όλο αυτό το διάστημα η Πολεμική μας αεροπορία με θάρρος τόλμη και αυταπάρνηση, με μεγάλες θυσίες και με αρκετό όμως νεανικό αίμα, έχει κατορθώσει με απόλυτη επιτυχία να υπερασπίζεται καθημερινά και στο ακέραιο τα κυριαρχικά μας δικαιώματα στον ευαίσθητο αυτό χώρο του Αιγαίου. Για την Ελληνική οικονομία αυτό το κόστος ανέρχεται σε 100 εκατ. ευρώ το χρόνο περίπου. Δηλαδή συνολικά μέχρι σήμερα 4 δισ. ευρώ.
Η θέση της Ελλάδος στο θέμα της επέκτασης των χωρικών μας υδάτων, από τα 6ΝΜ, που είναι σήμερα στα 12ΝΜ, νομικά είναι πολύ ισχυρή, γιατί στηρίζεται στη σύμβαση του Μοντέγο Μπέϊ (Τζαμάϊκα) του 1982, για το Δίκαιο της Θάλασσας και ως εκ τούτου, δεν μπορούμε να το απεμπολήσουμε, γιατί αυτό θα είναι τότε Εθνική αυτοκτονία. Η Τουρκία ως γνωστόν αντιτίθεται σε αυτό και δεν μας αναγνωρίζει αυτό το δικαίωμα μας, ενώ συγχρόνως μας απειλεί με casus belli (αιτία πολέμου), σε περίπτωση επέκτασης, των χωρικών μας υδάτων, πέραν των 6ΝΜ.
Η Χώρα μας έχει θεσπίσει από το 1931 εύρος Εθνικού Εναερίου Χώρου (ΕΕΧ) 10 ΝΜ και πλάτος χωρικών υδάτων 6ΝΜ από το 1936. Έχει επομένως ένα ιδιότυπο καθεστώς μη σύμπτωσης Χωρικών υδάτων και Εθνικού Εναερίου Χώρου ΕΕΧ), κάτι που, δεν κατανοούν οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Και εδώ η θέση μας, σε συνδυασμό, με το δικαίωμα, που, έχουμε να αυξήσουμε τα χωρικά μας ύδατα από τα 6ΝΜ, που είναι σήμερα στα 12ΝΜ, καθίσταται αρκετά ισχυρή, γιατί υπακούει στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, το οποίο η Τουρκία δεν το έχει υπογράψει μέχρι σήμερα και ούτε πρόκειται να το κάνει στο μέλλον, για τον απλούστατο λόγο ότι τούτο καθόλου και πουθενά δεν την ευνοεί.
Τα ΙΜΙΑ των οποίων η Τουρκία αμφισβητεί την Ελληνική κυριαρχία από το 1996, ανήκουν στη Χώρα μας, με βάση τις συμφωνίες του 1932, μεταξύ της Ιταλίας και της Τουρκίας, που κατείχε τότε τα Δωδεκάνησα. Στις συμφωνίες αυτές αναφέρονται ειδικά τα ΙΜΙΑ ως ανήκοντα στην Ιταλία και άρα μετά το 1947, στην Ελλάδα, όταν περιήλθαν στη Χώρα μας, τα Δωδεκάνησα, με τη συνθήκη ειρήνης των Παρισίων του 1947, με βάση τις διατάξεις του Διεθνούς Δικαίου, περί διαδοχής Κρατών. Αυτό το αμφισβητεί η Τουρκία και παρά λίγο το 1996, να φθάσουμε σε ένοπλο σύρραξη μαζί της, για την κυριότητα της βραχονησίδας αυτής, που συγκαταλέγεται έκτοτε και αυτή στις λεγόμενες «γκρίζες Ζώνες», από τη γειτονική μας Χώρα.
Σύμφωνα με τις διεθνείς συνθήκες, στην περίπτωση αεροπορικών ή ναυτικών ατυχημάτων, την ευθύνη έρευνας και διάσωσης σε όλο τον χώρο του Flight Information Regon (FIR Αθηνών – Περιοχή πληροφοριών πτήσεων) και σε όλο το Χώρο του Αιγαίου, που, καλύπτει το FIR Αθηνών, την έχει η Χώρα μας, βάση της συνθήκης του Αμβούργου του 1979, την οποία και έχουμε ως Χώρα επικυρώσει. Η Τουρκία δέκα χρόνια αργότερα το 1989, εξέδωσε παράνομα δικό της κανονισμό, με τον οποίο έχει οριοθετήσει Τουρκική Περιοχή Έρευνας και Διάσωσης για αεροπορικά και θαλάσσια ατυχήματα, που, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων μέρος του Αιγαίου, μέχρι τον 25ο Μεσημβρινό και αυτό, σε μια προσπάθεια, να υπονομεύσει το ισχύον καθεστώς επ’ ωφελεία της.
Η Τουρκία δεν μπορεί να χωνέψει ακόμα ότι το Καστελόριζο προσφέρει στην Ελλάδα μια έκταση υφαλοκρηπίδας 22.000 τετρ. χλμ., ίση με την Πελοπόννησο και ότι ένεκα τούτου (Καστελόριζο), συναντώνται κοντά στην περιοχή του, σε ένα τετραεθνές σημείο οι ΑΟΖ της Κύπρου – Ελλάδος – Τουρκίας – Αιγύπτου. Αυτό δημιουργεί ένα μεγάλο πονοκέφαλο στην Τουρκία, γιατί η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της (ΑΟΖ), τερματίζεται στην περιοχή του Καστελόριζου, ενώ της Ελλάδος προχωρά μέχρι τα Δωδεκάνησα και ως εκ τούτων η Τουρκία, έχει ένα λόγο παραπάνω να αμφισβητεί, με κάθε τρόπο την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ του νησιού (Καστελόριζο) και κατ’ επέκταση και τη δική μας. Διατυπώνει όμως δε επ’ αυτού και εκ του πονηρού βέβαια την καινοφανή ιδέα, ότι, το Καστελόριζο δεν ανήκει στο Αιγαίο, αλλά στην Ανατολική Λεκάνη της Μεσογείου και ως απομονωμένη νησίδα, δεν δικαιούνται ΑΟΖ αλλά μόνο χωρικά ύδατα 6 ΝΜ. Το Καστελόριζο όμως περιήλθε στη Χώρα μας με τη συνθήκη ειρήνης των Παρισίων του 1947, ως μέρος της Δωδεκανήσου και επομένως και εδώ η Τουρκία συνειδητά πλέον σφάλει και εθελοτυφλεί.
Το θέμα των θαλασσίων συνόρων μεταξύ της Ελλάδος και της Τουρκίας στην περιοχή της Δωδεκανήσου, είναι απόλυτα ξεκάθαρο και συνεπώς, είναι καιρός να πάψει επιτέλους η Τουρκία να προκαλεί στα ΙΜΙΑ, όπως και στο ΑΓΑΘΟΝΗΣΙ και στο ΦΑΡΜΑΚΟΝΗΣΙ και στο ΚΑΣΤΕΛΟΡΙΖΟ και σε όλες τις υπόλοιπες νήσους, γιατί ανήκουν αποκλειστικά και μόνον στην ΕΛΛΑΔΑ, όπως ανήκαν προηγούμενα στην ΙΤΑΛΙΑ. (Ιταλοτουρκική συμφωνία του 1932).
Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με την περιοχή βορείως της Δωδεκανήσου και μέχρι τη Δυτική Θράκη που, δεν έχει υπογραφεί ακόμα ειδική συμφωνία, οριοθέτησης των θαλασσίων συνόρων αυτής. Τα θαλάσσια αυτά σύνορα χαράχθηκαν με βάση την αρχή της μέσης γραμμής, με αποτέλεσμα η Άγκυρα να προβάλλει τον ισχυρισμό ότι Ελληνικά είναι μόνο τα νησιά και βραχονησίδες που, αναφέρονται ονομαστικά στη συνθήκη της Λοζάνης του 1923, καθιερώνοντας έτσι, την περιώνυμη Θεωρία των «γκρίζων ζωνών». Αυτό όμως δεν ευσταθεί καθότι σύμφωνα με τη συνθήκη αυτή (Λοζάνης) στην Τουρκία ανήκουν μόνον όλες οι βραχονησίδες που, βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των 3ΝΜ, δυτικά των Μικρασιατικών ακτών. Τα ΙΜΙΑ όμως απέχουν ακριβώς 3,5ΝΜ από τις ακτές της Τουρκίας και όμως τα διεκδικεί. Συνεπώς δεν πρόκειται μόνο για ένα δύστροπο γείτονα αλλά στην κυριολεξία άρπαγα και καιροσκόπο.
Εάν η Χώρα μας είχε κατορθώσει μέχρι σήμερα, να είχε οριοθετήσει τη χάραξη των θαλασσίων Ζωνών (ΑΟΖ – Χωρικά ύδατα – Υφαλοκρηπίδα) με τις γειτονικές μας Χώρες, Αλβανία – Λιβύη – Αίγυπτο, τότε και μόνο και κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, θα μπορούσαμε, μονομερώς, να ανακηρύξουμε, σε συνεργασία και σε συμφωνία με την Κύπρο την Ελληνική ΑΟΖ στο Αιγαίο και με την Τουρκία να περιέλθει πλέον σε πλήρη απομόνωση και σε αδιέξοδο πάνω σε αυτό το θέμα. Από τις γειτονικές μας Χώρες, μόνο με την Ιταλία έχουμε υπογράψει από το 1977 την οριοθέτηση των μεταξύ μας υφαλοκρηπίδων. Και σήμερα διεξάγονται διαπραγματεύσεις μεταξύ μας για την οριοθέτηση και της ΑΟΖ.
Η Κύπρος προέβη στην ανακήρυξη της ΑΟΖώνης της, αφού πρώτα ήλθε σε γραπτές συμφωνίες, για το θέμα αυτό, με τις γειτονικές τις Χώρες Λίβανο – Ισραήλ και Αίγυπτο. Και τούτο έγινε Νότια αυτής και μάλιστα, σε μια περιοχή, όπου η Τουρκία, δεν έχει Θαλάσσια σύνορα με την Κύπρο.
Βλέπουμε συνεπώς ότι οι διαφορές μας με την Τουρκία, δεν είναι μόνο η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο, όπως ισχυριζόμαστε όλα αυτά τα χρόνια εμείς, αλλά και πολλά άλλα, που γεννιούνται εξαιτίας αυτής (οριοθέτηση δηλαδή της μεταξύ μας υφαλοκρηπίδας). Αρχίζω από το πιο ακανθώδες και δύσκολο, που είναι η επέκταση των χωρικών μας υδάτων, ο εναέριος χώρος, η οριοθέτηση των Θαλασσίων συνόρων βορείως της Δωδεκανήσου μέχρι Δυτικής Θράκης, η έρευνα και διάσωση, οι «γκρίζες ζώνες» υφαλοκρηπίδας και τέλος η εκμετάλλευση του Θαλασσίου ορυκτού πλούτου. Επομένως οι διαφορές που, γεννιούνται εξαιτίας και μόνο της οριοθέτησης της μεταξύ μας υφαλοκρηπίδας είναι επτά (7) και όχι μία (Υφαλοκρηπίδα).
Η Τουρκία φαίνεται ότι θα μείνει στο τέλος ίσως η μοναδική Χώρα στον κόσμο, που θα αρνείται πεισματικά και προκλητικά θα έλεγα να υπογράψει και να επικυρώσει το Διεθνές Δίκαιο των Θαλασσών, τον οποίον μέχρι σήμερα έχουν κάνει περισσότερες από 170 Χώρες για το απλούστατο λόγο, ότι, καθόλου και πουθενά δεν την ευνοεί, ενώ παράλληλα όμως, κάνει χρήση αυτού όπου τη συμφέρει. Όπως στη Μαύρη Θάλασσα έχει οριοθετήσει ΑΟΖ = 200ΝΜ καθώς και 12ΝΜ χωρικά ύδατα σε αυτήν και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Τα Διεθνή Δικαστήρια Αμβούργου και Χάγης, έχουν εκδώσει δύο αποφάσεις, που ενισχύουν και οπλίζουν τη νομική πανοπλία στη Χώρα μας, καθ’ ότι προστίθενται, ως νομολογία στο Διεθνές Δίκαιο των Θαλασσών ότι, τα χωρικά ύδατα των νησιών ανεξάρτητα, μεγέθους και θέσης είναι 12ΝΜ και επομένως αφοπλίζει παντελώς τις θέσεις της Τουρκίας, που επιμένει και εμμένει ότι τα χωρικά ύδατα των νησιών του Αιγαίου, δεν μπορούν να επεκταθούν πέραν των 6ΝΜ. Με 6ΝΜ η Χώρα μας κατέχει το 35% του Αιγαίου και η Τουρκία το 9%. Με 12ΝΜ το 35% γίνεται 64% (Ελλάδα) και 10% (Τουρκία) και το 26% ανοικτή Θάλασσα (Διεθνή Ύδατα).
Πιστεύω ότι η Χώρα μας, πρέπει να ψάξει να βρει τρόπους, εξαντλώντας όλα τα περιθώρια, να έλθει σε σχετικές συμφωνίες, για την χάραξη των Θαλασσίων Ζωνών, με τις γειτονικές της Χώρες Αλβανία – Λιβύη – Αίγυπτο. Για παράδειγμα θα μπορούσε αναγνωρίζοντας το Κόσσοβο, να επικυρώσει η Αλβανία την υφισταμένη ήδη μεταξύ μας από το 2009 συμφωνία, για την οριοθέτηση της μεταξύ μας υφαλοκρηπίδας και Θαλάσσιων Ζωνών, ώστε να απομονωθεί πλήρως η Τουρκία πάνω στο θέμα αυτό.
Η Τουρκία στην κυριολεξία σε όλες τις διεκδικήσεις της στο Αιγαίο, νομικά βρίσκεται με την πλάτη στο τοίχο και είναι καιρός πλέον να το αντιληφθεί, για το αμοιβαίο συμφέρον και των δύο Χωρών μας. Αρκετές υποχωρήσεις έχουμε κάνει μέχρι σήμερα, χωρίς δυστυχώς να έχουμε τύχει καμιάς απολύτως ανταπόκρισης εκ μέρους της. Απεναντίας γίνεται καθημερινά περισσότερο προκλητική και ακόμα περισσότερο απαιτητική.
Αυτή η σοβαρή εκκρεμότητα που διαρκεί ήδη 40 και πλέον χρόνια εκτιμάται ότι, θα διαρκέσει πολύ καιρό ακόμα. Γρήγορη λύση, δεν φαίνεται να υπάρχει στον ορίζοντα. Επομένως εμείς οι Έλληνες θα πρέπει να οπλισθούμε με υπομονή και εμμονή και να συνηθίσουμε να ζούμε με τις καθημερινές προκλήσεις της Τουρκίας. Ο χρόνος δεν φαίνεται να είναι μαζί της και πιστεύω ότι με τον καιρό, θα υποχρεωθεί, εκ των πραγμάτων να έλθει σε συμφωνία μαζί μας, με έναν ιστορικό συμβιβασμό, χωρίς νικητές και ηττημένους αλλά με δύο κερδισμένους. Λύση δηλαδή θετικού αθροίσματος.
Συνεπώς υπομονή, εμμονή και πλήρη ετοιμότητα για παν ενδεχόμενο. Το Αιγαίον είναι οι πνεύμονες μας, αναπνέουμε απ’ αυτό και αν στερηθούμε το οξυγόνο αυτού, θα σβήσουμε ως Έθνος.
Το κείμενο αυτό το αφιερώνω σε όλους εκείνους που, ατενίζοντας τον ουρανό χάθηκαν στα βάθη του.
Σημείωση: Σε ετήσια βάση και χονδρικά εισέρχονται στο FIR Αθηνών (περιοχή πληροφοριών πτήσεων – Flight Information Regon) και συγκεκριμένα στο Αιγαίο πάνω από 3000 τουρκικά αφη και για την αναγνώριση και την αναχαίτισή τους εάν απαιτηθεί, απογειώνονται πάνω από 1000 αεροσκάφη επιφυλακής (Readiness) της Πολεμικής μας Αεροπορίας και μεσολαβούν από 250 μέχρι και 1000 αερομαχίες (εμπλοκές το χρόνο). Μέχρι σήμερα συνεπεία αυτών των εμπλοκών και από ανθρώπινα λάθη η Τουρκία έχει χάσει 6 αεροσκάφη και 4 πιλότους. Από δικής μας πλευράς έχουμε χάσει 4 αεροσκάφη και 3 πιλότους και έχουν διασωθεί λόγω εγκατάλειψης των αεροσκαφών εκατέρωθεν δύο πιλότοι. Σε αυτές τις εμπλοκές λαμβάνουν χώρα όλες οι φάσεις μιας κανονικής πραγματικής αερομαχίας πλην της πυροδότησης εκατέρωθεν των όπλων τους. Δηλαδή δεν γίνεται το τελευταίο κλικ.
