Θα έπρεπε το κοίλο να ήταν πλήρες και στις δύο παρατάσεις. Αυτό το «ταξίδι» που εμπνεύστηκε ο Θέμης Μουμουλίδης, το παρουσίασε η «5η Εποχή» και το απολαύσαμε οι τυχεροί στο αρχαίο μας θέατρο, αφορούσε πολύ περισσότερους θεατρόφιλους, λάτρεις της ποίησης του Καββαδία, θαυμαστές της μουσικής του Θάνου Μικρούτσικου, κυρίως δε, αφορούσε τους «ταξιδευτές» της νύχτας, τους ανθρώπους που γητεύει η θάλασσα και συναρπάζει το σκοτάδι, εκείνους που η λαγνεία των φώτων μεταμορφώνει τη ζωή τους σε αρχόντισσα κι αλήτισσα ή γυναίκα- ανάγκη- πόρνη ή στασίδι εξομολόγησης.
Μάλλον δεν έφτασε στ’ αυτιά τους η είδηση ακέραιη. Ότι επρόκειτο για ένα σύνθετο θέαμα, μια θεατρική συνάντηση του εμβληματικού έργου του Θάνου Μικρούτσικου με το ποιητικό σύμπαν του Νίκου Καββαδία.
Πρέπει να πω ότι η συγκεκριμένη παράσταση πρωτοπαρουσιάστηκε στο θέατρο Badminton τον Ιανουάριο του 2016 και χαρακτηρίστηκε ως ένα από τα σημαντικότερα καλλιτεχνικά γεγονότα της χρονιάς και ότι είναι βασισμένη σε ιστορικές αναφορές και μαρτυρίες, αλλά κυρίως στο ίδιο το έργο του Νίκου Καββαδία και ότι τότε ήταν παρών ο Θάνος Μικρούτσικος, αλλά το απρόβλεπτο γεγονός ασθένειάς του τον κράτησε στην Αθήνα, ωστόσο η παράσταση είναι μουσικοθεατρική και όχι συναυλία του Θάνου Μικρούτσικου.
Το σενάριο ανασύρει και προβάλλει με συναρπαστικό τρόπο στιγμές απ’ τη ζωή και τη σκέψη του σπουδαίου ποιητή.
Προς τιμήν των συντελεστών, η παράσταση που είδα βράδυ Σαββάτου, ήταν αφιερωμένη στον προσφάτως εκλιπόντα Μηνά Χατζησάββα.
Ό μελίρρυτος Κώστας Θωμαΐδης ξεκίνησε το «ταξίδι», ενώ ο εκπληκτικός (έκπληξη για πολλούς, όντως) Ιωάννης Παπαζήσης, ως «καταραμένος» ποιητής Μπωντλαίρ, έδωσε το στίγμα της παράστασης. Όλα κινήθηκαν στη νυχτιά. Έμπνευση του σκηνοθέτη καθηλωτική.
Ατμοσφαιρικοί φωτισμοί επέβαλαν στη σκηνή πότε την κουβέρτα του πλοίου, πότε το καμπαρέ, πότε ένα λιμάνι. Ο Βάρναλης ευθύνεται για το επίθετο «καταραμένος» που φόρεσε στον Καββαδία, επειδή οι επιρροές από τον Μπωντλαίρ ήταν ολοφάνερες στο «Μαραμπού», που έπεσε το 1933 σαν πέτρα στην ήσυχη θάλασσα της ελληνικής ποίησης, μιας ποίησης αποτελματωμένης στην ουσία, αφού όλοι οι ποιητές μιμούνταν τον Καρυωτάκη και αναπαρήγαν την απαισιοδοξία του. Πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι ο Καββαδίας το έγραψε προτού μπαρκάρει το 1929, όταν ήταν υπάλληλος σε ναυτιλιακό γραφείο, οπότε δεν ήταν δυνατόν να έζησε τα φριχτά που περιγράφει. Ωστόσο, ήταν ήδη «αμαρτωλός», αφού σύχναζε στα πορνεία της Αθήνας (στο Γκάζι), και του Πειραιά (στα Βούρλα, δηλαδή στη Δραπετσώνα).
Αλλά ο Καββαδίας ήταν ποιητής. Μαρκόνης και ποιητής των ναυτικών. Ο Θέμης Μουμουλίδης έμπλεξε αριστοτεχνικά το όνειρο με την πραγματικότητα και με τα τραγούδια του Μικρούτσικου και μας κέρασε ένα θεατρικό ταξίδι, χωρίς να αποστειρώσει τα ποιήματα του Καββαδία. Ο καθένας μας έδωσε τη διάσταση που ήθελε. Μεγέθυνση ή παραλλαγές σε δικές του εμπειρίες. Η κινηματογραφικής σύλληψης αφήγηση της παράστασης ζωντάνεψε με τις ερμηνείες των εξαίρετων ηθοποιών, χορευτών και μουσικών.
Το πιο ουσιαστικό όμως του ταξιδιού είναι η φυγή. Εκεί γύρω στροβιλίζεται όλη η ύπαρξη μας, γύρω από τη μικρή ή την πιο μεγάλη φυγή. «Τυραννισμένες» ψυχές μέσα στον αχό αυτού του κόσμου, οι ποιητές αντιλαμβάνονται, πριν από εμάς, το πόσο αναγκαίο είναι το «αναπόδραστο της φυγής» και τότε το κάνουν Λέξη, Ρυθμό, Ιστορία. Στο τρίπτυχο αυτό μπόλιασε μορφές τέχνης ο σκηνοθέτης και «γέννησε» το «ταξίδι» που γευτήκαμε μέσα από υποκριτική, τραγούδι, μουσική, χορό, εικαστική παρέμβαση.
Ρίτα Αντωνοπούλου, Κώστας Θωμαΐδης, Μαριάννα Πολυχρονίδη, απολαυστικοί στα τραγούδια απ’ τον αγαπημένο «Σταυρό του Νότου», ζωντανά η ορχήστρα επί σκηνής, ευαισθησία, ρομαντισμό, πείσμα, άρνηση από τον Μάϊνα-Καββαδία, στιβαρότητα κι ηγετική στάση από τον Ζαλμά –καπετάνιο, δάνειο ειρωνείας και χλεύης και «φυγής» από τον «απέναντι» Μπωντλαίρ- Παπαζήση , για να διακρίνουμε τις ομοιότητες και τις διαφορές, επειδή η «φυγή» του Μπωντλαίρ έχει εξωτερικευμένο βάθος , ενώ του Καββαδία έχει πολλαπλούς ορίζοντες, γι’ αυτό και ο δεύτερος προσωποποιεί το φευγιό όχι στον δικό του του πόνο, αλλά στο συλλογικό πόνο της ζωής του ναυτικού: «τη νύχτα οι ναύτες κυνηγάνε το φεγγάρι, τη μέρα ταξιδεύουνε στα αστεία». Κάνει τη φυγή συλλογικό κεκτημένο στην ποιητική δημιουργία. Σίγουρα, άξιες επαίνου κι οι ερμηνείες από τον υπόλοιπο θίασο.
Από την αρχή ως το τέλος η κυρίαρχη νύχτα οδήγησε σκηνή και θεατές από το κατάστρωμα στο πορνείο, στη Μασσαλία, στη Θεσσαλονίκη. Το αξιοσημείωτο, κάθε τραγούδι απ’ τη συλλογή «Ο Σταυρός του Νότου» και μια ιστορία, μια δράση, ένα αποτέλεσμα. Οι επιλεγμένες εικόνες στην υπερυψωμένη οθόνη, εικαστική επεξήγηση και τα σκηνικά με τα φινιστρίνια περιφέραν τα μάτια από το καράβι στο καμπαρέ, χάρις στον φωτισμό, τα κοστούμια, τη διάταξη ερμηνευτών στον χώρο.
Επρόκειτο για μια από τις καλές στιγμές του φεστιβάλ Φιλίππων.
Συντελεστές:
Σκηνοθεσία: ΘΕΜΗΣ ΜΌΥΜΌΥΛΙΔΗΣ
Σενάριο: ΘΕΜΗΣ ΜΌΥΜΟΥΛΙΔΗΣ με τη συνεργασία των: ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΠΑΝΤΑΖΗ, ΜΑΡΌΥΣΚΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΌΠΌΥΛΟΥ, ΒΙΚΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΌΠΌΥΛΌΥ
Σκηνικό- κοστούμια: ΓΙΩΡΓΌΣ ΠΑΤΣΑΣ
Χορογραφία: ΣΕΣΙΛ ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΌΥ
Μουσική Επιμέλεια: ΘΥΜΙΌΣ ΠΑΠΑΔΌΠΟΥΛΌΣ
Σχεδιασμός Ηχου: ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΑΜΠΡΟΠΌΥΛΌΣ
Φωτισμοί: ΣΑΚΗΣ ΜΠΙΡΜΠΙΛΗΣ
Video: NIKOΣ TΣΙΜΟΥΡΗΣ
Βοηθός σκηνοθέτης: ΜΑΡΌΥΣΚΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΌΠΟΥΛΟΥ
Βοηθός σκηνοθέτη: ΒΙΚΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΌΠΌΥΛΌΥ
Παραγωγή: 5ηΕποχή Τέχνης
Ηθοποιοί:
ΣΤΕΛΙΌΣ ΜΑΪΝΑΣ, ΣΤΑΥΡΌΣ ΖΑΛΜΑΣ, ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΜΌΥΤΑΦΗ, ΝΙΚΌΣ ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ, ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΖΗΣΗΣ, ΜΑΡΌΥΣΚΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΌΠΌΥΛΌΥ, ΚΩΣΤΑΣ ΦΑΛΕΛΑΚΗΣ, ΕΛΕΝΗ ΖΑΡΑΦΙΔΟΥ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΌΥΡΖΌΥΛΙΔΗΣ, ΝΑΤΑΣΣΑ ΣΑΡΑΝΤΌΠΌΥΛΟΥ.
Τραγουδούν:
ΡΙΤΑ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ – ΚΩΣΤΑΣ ΘΩΜΑΪΔΗΣ – ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΠΌΛΥΧΡΟΝΙΔΗ
ΠΑΥΛΟΣ ΛΕΜΟΝΤΖΗΣ