Το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Καβάλας φιλοξενεί την Παρασκευή (15/12) στις 9 το βράδυ, στο θέατρο «Αντιγόνη Βαλάκου», τη μουσικοθεατρική παράσταση «Ο Στέλιος Μάινας διαβάζει Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη».
Σε μια κατανυκτική ατμόσφαιρα ο λόγος του Παπαδιαμάντη, η υποκριτική του Στέλιου Μάινα και οι ήχοι των ψαλτάδων και μουσικών Κώστα Κωνσταντάτου και Ουρανίας Πάντζιου, μπλέκονται γλυκά με τα πρώτα αρώματα της άνοιξης.
Καταπληκτικά και αριστουργηματικά χαρακτήρισε τα διηγήματα του Α. Παπαδιαμάντη ο ηθοποιός, Στέλιος Μάινας
Στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου που δόθηκε το μεσημέρι της Παρασκευής (15/12), παρουσία και της δημάρχου Καβάλας, Δήμητρας Τσανάκα, ο δημοφιλής ηθοποιός, Στέλιος Μάινας, υπογράμμισε ότι ερμηνεύει τα καταπληκτικά – αριστουτργηματικά διηγήματα (Υπηρέτρα, Το μοιρολόγι της φώκιας, Έρως ήρως) του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, σε μια προσπάθεια συμπόρευσης με τον ψυχισμό του Παπαδιαμάντη.
«Δεν είναι μόνον ο άγιος των ελληνικών γραμμάτων, αλλά και ο ατίθασος συγγραφέας. Ένας άνθρωπος εσωστρεφής που θέλει διείσδυση για να μπεις στον βαθύ ψυχικό του κόσμο. Η κατάσταση που βίωνε τότε ο Παπαδιαμάντης μοιάζει με τη σημερινή Ελλάδα. Δεν είναι τυχαία ο μεγαλύτερος διηγηματογράφος μας», σημείωσε χαρακτηριστικά στις δηλώσεις του ο κ. Μάινας, συμπληρώνοντας ότι επιλογή τους να μη χρησιμοποιήσουν σκηνικά στη μουσικοθεατρική αυτή παράσταση, αφού ο λόγος του Παπαδιαμάντη είναι από μόνος του φοβερά ταξιδευτικός.
Οι δηλώσεις του Θ. Γκόνη και του Π. Πετρόπουλου
Από την πλευρά του ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Καβάλας, Θοδωρής Γκόνης εξέφρασε τη χαρά του για την «παρουσία» του Παπαδιαμάντη στην Καβάλα, ένας άνθρωπος τόσο φτωχός μ’ έναν λόγο παρηγορητικό, θυμίζοντας ότι η αλήθεια είναι κάτι σχετικό. Μάλιστα επισήμανε ότι ο Α. Παπαδιαμάντης πέθανε από ασιτία, τονίζοντας ότι η πατρίδα ταϊζει «μαύρο γάλα» όλους όσους προσφέρουν τα μέγιστα σ’ αυτήν. Χαρά και τιμή για το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. χαρακτήρισε την μουσικοθεατρική παράσταση ο πρόεδρος του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ., Πέτρος Πετρόπουλος, ο οποίος στάθηκε στον αλληλοσεβασμό που υπάρχει ανέμεσα στον ηθοποιό Στέλιο Μάινα και τη διοίκηση του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.
Η υπηρέτρα
Τις Κυριακές και τις μεγάλες γιορτάδες ο Παπαδιαμάντης πήγαινε πρωί – πρωί στον Άγιο Ελισσαίο, κοντά στον Παλαιό Στρατώνα, και έψελνε ανάμεσα στους απλοϊκούς πιστούς της συνοικίας. Εκεί πήγαινε και ο Μωραϊτίδης για τον ίδιο σκοπό. Τσι ξαλαφρώνανε κι οι δυο την ψυχή τους από τις πίκρες της ζωής και παίρνανε ένα λουτρό καρτερίας, που τους δυνάμωνε τη δημιουργική τους ορμή. Τη Μεγάλη βδομάδα τον χάναμε. Εκτελούσε στην εντέλεια όλα τα χριστιανικά του χρέη σαν πειθαρχημένος καλόγηρος. Μα την Κυριακή του Πάσχα, κατά το μεσημέρι ο κυρ Στέφανος ερχότανε στο καφενείο και τον έπαιρνε στο σπίτι του να φάνε το πασχαλινό αρνί. Κατηφορίζανε κι οι δύο το λόφο, ο ένας με σκυμμένο το κεφάλι κι ο άλλος με την αλύγιστη περπατησιά του, γιατί τα γόνατά του ήτανε ξυλιασμένα από την αρθρίτιδα. Στο τραπέζι μοσχοβολούσε κι άχνιζε το αρνί μέσα στο ταψί·μοσχοβολούσε το τυρί του Παρνασσού, η μαρουλοσαλάτα με τον άνηθο και το κρεμμυδάκι μοσκοβολούσανε τα πορτοκάλια και λαμποκοπούσανε μέσα στη σουπιέρα τα κόκκινα τ’ αυγά. Πόσοι πειρασμοί: Μα ο θρήσκος Παπαδιαμάντης πρώτα έκαμνε το σταυρό του, έλεγε το «φάγονται πένητες και εμπλησθήσονται…», οι άλλοι όρθιοι γύρω σταυροκοπιόντανε κι αυτοί κι ύστερα… Αι, ύστερα, άμα καθόντανε στο τραπέζι, ο κυρ Στέφανος, που ήξαιρε τα συνήθεια του φίλου του, του γέμιζε μια κούπα ρετσίνα. Ο κυρ Αλέξανδρος την έπιανε με τις δυο του φούχτες (γιατί τα χέρια του τρέμανε) και την άδειαζε ολάκερη «αμυστί» με μια συγκινητική λαχτάρα. Τότες το αίμα του ξυπνούσε και κύλαε ζεστό στις φλέβες του, τα μάτια του καθαρίζανε, η ψυχή του άνοιγε τα διπλωμένα φτερά της και τότε μονάχα αρχίζανε το φαγί. «Ητο ωραίον ρετσινάτον» (λέγει σ’ ένα του διήγημα) «όλον άρωμα και πτήσις και αφρός»! Τι λυρικός καημός, τι αληθινός έρωτας για το κρασί!
Το μοιρολόγι της Φώκιας
Το διήγημα πρωτοδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Πατρίς» το 1908 και περιλαμβάνεται στην συλλoγή «Πασχαλινά διηγήματα» που εκδόθηκε στην Αθήνα από τον εκδοτικό οίκο «Φέξη» το 1912. Το διήγημα αυτό του Παπαδιαμάντη, που θεωρείται από τα καλύτερά του και ξεχωρίζει μέσα στην παγκόσμια λογοτεχνία, μας δίνει τον ιδεολογικό κόσμο του δημιουργού του. Η γρια-Λούκαινα, κατεβαίνει στη θάλασσα για να πλύνει τα ρούχα στο αλμυρό νερό και να τα ξεβγάλει στο ποταμάκι που κυλάει εκεί κοντά. Είναι απόγευμα, κατά το ηλιοβασίλεμα και σε μια πλαγιά εκεί δίπλα ένας νεαρός βοσκός παίζει με τη φλογέρα του «φαιδρόν ποιμενικόν άσμα». Η μικρή εγγονή της Λούκαινας, η Ακριβούλα, ξεφεύγει από την επιτήρηση της μητέρας της και πηγαίνει να βρει τη γιαγιά της. Καθώς δεν γνωρίζει το μονοπάτι, την κατευθύνει ο ήχος της φλογέρας και κάθεται για λίγο να ακούσει το τραγούδι του βοσκού, ο οποίος δεν την αντιλαμβάνεται. Η ώρα περνά και όταν αποφασίζει να φύγει έχει ήδη σουρουπώσει. Δεν καταφέρνει να βρει το μονοπάτι για να κατέβει στη θάλασσα και γλιστρώντας στην απότομη πλαγιά πέφτει στο νερό και πνίγεται. Κανείς δεν αντιλαμβάνεται το θάνατό της. Η γιαγιά της μάλιστα όταν ακούει τον παφλασμό νομίζει ότι είναι ο βοσκός που πετά πέτρες. Μόνο μια μικρή φώκια, πλησιάζει το άψυχο σώμα της μικρής και αρχίζει να το μοιρολογά.
«Έρως ήρως»
«Η βάρκα αραγμένη στην ακρογιαλιάν, η μπαρούμα δεμένη έξω εις ένα βράχον……. Και ο μικρός ναύτης, ο Γιωργής της Μπούρμπαινας, εξαπλωμένος επάνω εις την πρύμνην…… εκοιμάτο με ανοικτόν το όμμα……». Η διάσταση ανάμεσα στις επιθυμίες και τις επιλογές είναι πάντοτε παρούσα στο έργο του Παπαδιαμάντη. Ο πειρασμός δεν είναι επιλογή ανάμεσα σε πράγματα θετικά ή αρνητικά. Είναι επιλογή αποδοχής ή απόρριψης πραγμάτων που είναι ταυτόχρονα και αποκρουστικά και γοητευτικά. Ο ερωτισμός του Παπαδιαμάντη, σύμφωνα με τον Π. Μουλλά, «είναι ένα φουσκωμένο ποτάμι που μολονότι ξεστρατισμένο από τη κοίτη του, ξεχύνεται ακράτητο και ταυτόχρονα υποδεικνύει τις ρωγμές ενός ακρωτηριασμένου ανθρώπου. Γιατί εδώ η συνεργασία των αισθήσεων είναι σχεδόν αδιανόητη. Η όραση αυτόνομη, γίνεται το κύριο μέσο διαφυγής για την ανεκπλήρωτη επιθυμία». Έτσι λοιπόν μόνος στη ζωή, μόνος και στη πάλη με το θεριό του έρωτα αποφάσισε να μείνει ο Παπαδιαμάντης. Φυλάκισε τον έρωτα στην έμπνευσή του και τον κρυφοκοίταζε μέσα από τους ήρωές του, ιδανικό, άγιο και απραγματοποίητο…
Τιμές εισιτηρίων: Κανονικό: 13 ευρώ, Φοιτητικό/Ανέργων: 10 ευρώ
