ISBN: 978-960-563-734-7
Συγγραφέας: Λίτσα Τότσκα
του Παύλου Λεμοντή
Το «Όταν η Άλφα συνάντησε τον Έψιλον» της Λίτσας Τότσκα, από τις εκδόσεις Ελληνοεκδοτική, είναι ένα βιβλίο σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας που φωτίζει με ευαισθησία και ειλικρίνεια τον εσωτερικό κόσμο των γυναικών. Μέσα από σύντομες ιστορίες και λογοτεχνικά στιγμιότυπα, ξεδιπλώνονται εμπειρίες έρωτα, μοναξιάς, απώλειας και προσδοκίας.
Η νέα συλλογή διηγημάτων της Λίτσας Τότσκα, διαμορφώνει και προσανατολίζει από την αρχή τις προσδοκίες του αναγνώστη προς την κατεύθυνση της πανανθρώπινης ανάγκης για εξομολόγηση κι ας είναι βιβλίο με ιστορίες γυναικών.
Κάτω από την επίφαση αυτή, ο κάθε αναγνώστης αντιλαμβάνεται ως μονάδα σ’ έναν κόσμο καθόλου αγγελικό πλασμένο από τους ίδιους τους ανθρώπους, ότι οι δρόμοι των ηρωίδων είναι αυτοί της ματαίωσης, της εναγώνιας αναμονής και ενός ξεγελάσματος που θέτει τον άνθρωπο σε μια παθητική κατάσταση προσμονής, παρόμοιας με αυτήν που βιώνουν οι ήρωες του Μπέκετ στο Περιμένοντας τον Γκοντό ή οι συναθροισμένοι στην αγορά του Καβάφη που περιμένουν τους Βαρβάρους, από το γνωστό ομώνυμο ποίημα του Αλεξανδρινού.
Πράγματι, από μια πρώτη ανάγνωση μπορεί κανείς να αντιληφθεί αυτήν την «καθήλωση» της συγγραφέως σε μια σύγχρονη συνθήκη, όμως, ενεργούς αναμονής, σε μια συνθήκη απολογισμού και απολογίας για αυτό που συνιστά το συνολικό φάσμα του ανθρώπινου βίου.
Η ιδιαιτερότητα και η ιδιοτυπία της συγκεκριμένης συλλογής έγκειται κυρίως στο γεγονός ότι ενώ η συγγραφέας εστιάζει και αφορμάται από τα κλασσικά και αγαπημένα στην τέχνη του λόγου θέματα – ο έρωτας, ο θάνατος, η μοναξιά, ο χρόνος – αυτά δεν προβάλλουν ποτέ κατά τρόπο ευθύβολο και ευθύ, αλλά πάντα υπαινικτικά, υπόγεια. Έτσι διαμορφώνεται ένα άκρως ενδιαφέρον «χάσμα» ανάμεσα σε αυτό που λέγεται και σε αυτό που εννοείται, ένα «χάσμα» το οποίο συνιστά ακριβώς την ουσία του λόγου, αυτό που η λογοτεχνία πρέπει –και όχι αυτό που μπορεί– να είναι.
Πρόκειται, βασικά, για την απόσταση που θα πρέπει να διανύσει ο αναγνώστης προς τον πυρήνα του διηγήματος, σε μια πορεία που θα τον κάνει πλουσιότερο στη σκέψη, τη φαντασία, τον λογισμό και τον λόγο.
Η λογοτέχνις Λίτσα Τότσκα τεχνουργεί με άκρα επιδεξιότητα την απόσταση αυτή διατηρώντας την απόλυτη ισορροπία ανάμεσα στην έλξη που ασκεί ο λόγος και την πρόκληση που αυτός δημιουργεί στον αποδέκτη για την αποκρυπτογράφησή του.
Οι ηρωίδες του βιβλίου είναι γυναίκες ερωτευμένες, χωρισμένες ή παγιδευμένες σε σχέσεις-φυλακές, γυναίκες που παλεύουν ανάμεσα στη χαρά και την απόγνωση, στην ελπίδα και τη διάψευση. Οι λέξεις αιωρούνται, οι χειρονομίες μένουν μισές και η συναισθηματική ένταση κορυφώνεται μέσα από μια γραφή ποιητική και στοχαστική.
Ο έρωτας παρουσιάζεται ως βάλσαμο και δηλητήριο μαζί, ενώ η αγάπη καθρεφτίζεται σε έναν κόσμο θολό, γεμάτο αντιφάσεις. Πρόκειται για ένα βιβλίο που δεν φοβάται να μιλήσει για τη φθορά, αλλά και για τη δύναμη της ανθρώπινης ψυχής.
Η αίσθηση που αποκομίζει κανείς μετά την ανάγνωση της συλλογής διηγημάτων είναι ίδια με την αίσθηση που αποκομίζει ένας περιηγητής έπειτα από την επίσκεψή του σε μια χώρα, την οποία διατρέχει από άκρη σε άκρη. Είναι η αίσθηση της ποικιλίας.
Η Λίτσα Τότσκα, με άλλα λόγια, έχει τεχνουργήσει ένα ψηφιδωτό με καθένα από τα κείμενα – ψηφίδες να διατηρεί την αυτονομία, την αυθυπαρξία και την αυταξία του, χωρίς να «σπάει», να διαρρηγνύει την αρμονία του συνόλου, χωρίς να υπονομεύει την εντύπωση που το ψηφιδωτό αυτό δημιουργεί ακόμα κι αν δεν αποδίδει ένα συγκεκριμένο σχέδιο, με αυστηρά και σαφή τα περιγράμματά του.
Το «Όταν η Άλφα συνάντησε τον Έψιλον» είναι ένα βιβλίο για γυναίκες που τόλμησαν να νιώσουν και για αναγνώστες και των δυο φύλων, που θέλουν να τις ακούσουν.
Με ευαίσθητη ματιά και συναισθηματικό βάθος, η Λίτσα Τότσκα προσφέρει ένα βιβλίο που καθρεφτίζει τον έρωτα και την αγάπη όπως πραγματικά είναι: εύθραυστα, αντιφατικά και βαθιά ανθρώπινα. Ένα βιβλίο που διαβάζεται αργά και μένει στη σκέψη.
Η συγγραφέας
Η Λίτσα Τότσκα είναι πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Media Management. Τακτικό μέλος της ΕΣΗΕΑ, μιλά Αγγλικά και Γαλλικά. Εργάζεται στον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο από το 1988. Έχει στο ενεργητικό της την επιμέλεια και παρουσίαση τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών εκπομπών και συνεργασίες με εφημερίδες και περιοδικά.
Το 2007, διασκεύασε παραδοσιακά παραμύθια απ’ όλον τον κόσμο που κυκλοφόρησαν σε βιβλίο- C.D με τις ηθοποιούς Ειρήνη Κουμαριανού και Έφη Παπαθεοδώρου. Διασκεύασε το «Ασχημόπαπο» του Άντερσεν, που κυκλοφόρησε σε βιβλίο- C.D με την ηθοποιό Αγγελική Δαλιάνη κι ανέβηκε το 2008, στο θέατρο Badminton. Συμμετέχει σε συλλογές διηγημάτων («33 Ιστορίες για το 1821», «Γενέθλια πόλη», «Χριστουγεννιάτικες ιστορίες», «36 συγγραφείς γράφουν για τη ΣΜΥΡΝΗ της φαντασίας και της μνήμης»” κ.α) Από την Ελληνοεκδοτική κυκλοφορεί το βιβλίο της «Ο Ουρανός μιλά ελληνικά» με ελληνικούς μύθους για τους αστερισμούς. Επιμελείται και παρουσιάζει πολιτιστική εκπομπή, στο Δεύτερο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας.
ΠΑΥΛΟΣ ΛΕΜΟΝΤΖΗΣ
