Μια εκδήλωση υψηλού πολιτιστικού συμβολισμού και ιστορικής σημασίας πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Τετάρτης 5 Νοεμβρίου 2025, στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Καβάλας «Βασίλης Βασιλικός», όπου παρουσιάστηκε το λεύκωμα με τίτλο «Βασίλης Βασιλικός: Στιγμές… από τη ζωή και το έργο του».
Την εκδήλωση συνδιοργάνωσαν ο Δήμος Καβάλας, η Εταιρεία Θασιακών Μελετών και η Θασιακή Ένωση Καβάλας, στο πλαίσιο των δράσεων μνήμης και τιμής για τη συμπλήρωση δύο ετών από τον θάνατο του μεγάλου Θάσιου συγγραφέα. Το λεύκωμα αποτελεί μια σημαντική συμβολή στην τεκμηρίωση της ζωής και του έργου του Βασίλη Βασιλικού, καταγράφοντας με πληρότητα την πορεία του δημιουργού που συνέδεσε το όνομά του με τη λογοτεχνία, τη δημοκρατία και την πνευματική αναγέννηση της σύγχρονης Ελλάδας.
Την παρουσίαση προλόγισε ο δήμαρχος Καβάλας Θόδωρος Μουριάδης, ενώ στο πάνελ συμμετείχαν ο Κωστής Σιμιτσής, Δικηγόρος και πρώην Δήμαρχος Καβάλας, Πρόεδρος του Αναπτυξιακού Οργανισμού “Φίλιπποι”, ο Κώστας Χατζηεμμενουήλ, Οδοντίατρος και πρώην Δήμαρχος, καθώς και ο Κωνσταντίνος Χιόνης, Ιστορικός και Πρόεδρος της Εταιρείας Θασιακών Μελετών. Τον συντονισμό είχε ο Αντιπρόεδρος της Θασιακής Ένωσης Καβάλας, Νίκος Τσιλογεώργης. Οι ομιλητές ανέδειξαν, μέσα από τις παρεμβάσεις τους, το πολυδιάστατο έργο του συγγραφέα και τη συμβολή του στην πολιτιστική ζωή της χώρας, ενώ ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στους δεσμούς του με τη Θάσο και την Καβάλα. Ο Βασίλης Βασιλικός υπήρξε ευεργέτης της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, στην οποία δώρισε χιλιάδες τόμους, δημιουργώντας έναν ζωντανό πνευματικό πυρήνα για τις επόμενες γενιές.
Το «παρών» έδωσαν, μεταξύ άλλων, ο αντιδήμαρχος Διοικητικής Αναδιάρθρωσης και Οργάνωσης, Βασίλης Λεμονίδης, ο πρόεδρος του ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας, Αρχέλαος Γρανάς, εκπρόσωποι της Ιεράς Μητροπόλεως Φ.Ν.Θ, και ο διοικητής της 20ης Τεθωρακισμένης Μεραρχίας στην Καβάλα Υποστράτηγος, Ηλίας Κωστάκης
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΚΑΒΑΛΑΣ
«Με ιδιαίτερη συγκίνηση και τιμή στέκομαι σήμερα ενώπιον σας, σε μια εκδήλωση αφιερωμένη στη μνήμη και στο έργο ενός μεγάλου Έλληνα δημιουργού – του Βασίλη Βασιλικού. Ενός συγγραφέα που κατόρθωσε να υπερβεί τα όρια της χώρας μας και να καθιερωθεί διεθνώς, μετατρέποντας την ελληνική λογοτεχνία σε όχημα ελευθερίας, μνήμης και ανθρωπισμού.
Η αποψινή παρουσίαση του λευκώματος, που επιμελήθηκαν με ιδιαίτερη φροντίδα η Θασιακή Ένωση Καβάλας και η Εταιρεία Θασιακών Μελετών, με την υποστήριξη του Δήμου Καβάλας, αποτελεί ένα έργο τιμής και ευγνωμοσύνης. Ένα έργο που συνεχίζει την προσπάθεια διατήρησης της μνήμης του Βασίλη Βασιλικού, ενός ανθρώπου που υπήρξε φάρος πολιτισμού, δημοκρατίας και πνευματικής ανησυχίας.
Αξίζει να θυμηθούμε ότι η ιδέα του λευκώματος γεννήθηκε μέσα από τη σημαντική ημερίδα που πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2024, με αφορμή τη συμπλήρωση ενός έτους από τον θάνατό του. Ήταν μια εξαιρετική πρωτοβουλία, όπου άνθρωποι των γραμμάτων, της εκπαίδευσης, της δημοσιογραφίας, της ιστορίας και των τεχνών συναντήθηκαν για να μιλήσουν όχι απλώς για τον συγγραφέα, αλλά για τον άνθρωπο Βασίλη Βασιλικό.
Ο καθένας τους ανέδειξε μια διαφορετική πτυχή της προσωπικότητάς του: τον νεαρό Θάσιο που μεγάλωσε μέσα στη φύση και τις ιστορίες του νησιού, τον ευαίσθητο καλλιτέχνη που δεν έπαψε να αναζητά την αλήθεια μέσα από τη γραφή, τον πολίτη του κόσμου που πίστεψε στην κοινωνική ευθύνη του δημιουργού. Από εκείνη την ημερίδα, που χαρακτηρίστηκε από συγκίνηση και ουσία, προέκυψε το λεύκωμα που σήμερα έχουμε τη χαρά να παρουσιάζουμε.
Ο Βασίλης Βασιλικός υπήρξε ένας δημιουργός με σπάνιο βάθος. Με περισσότερα από εκατόν είκοσι έργα, κατόρθωσε να ενώσει την πολιτική σκέψη με τη λογοτεχνική τέχνη, χαρίζοντας μας διαχρονικά κείμενα, με κορυφαίο το Ζ, το οποίο γνώρισε παγκόσμια απήχηση μέσα από τη σκηνοθετική ματιά του Κώστα Γαβρά. Παράλληλα, μέσα από το Ημερολόγιο Θάσου, το τελευταίο του έργο, επιστρέφει με ευαισθησία στη γενέτειρά του, στον τόπο που του χάρισε τις πρώτες εικόνες και τα πρώτα του όνειρα.
Ως Δήμαρχος Καβάλας, εκφράζω την περηφάνια και την ευγνωμοσύνη μου για αυτή την πρωτοβουλία. Ο Δήμος Καβάλας στέκεται πάντα αρωγός σε δράσεις που τιμούν το πνεύμα, τη γνώση και τη δημιουργία, γιατί πιστεύουμε πως η μνήμη των ανθρώπων του πολιτισμού είναι ζωντανή παρακαταθήκη για το μέλλον.
Ο Βασίλης Βασιλικός ανήκει πια σε όλους μας. Ανήκει σε κάθε άνθρωπο που πιστεύει στη δύναμη του λόγου, στη σημασία της ελευθερίας, στη διαχρονική αξία του ανθρωπισμού.
Ας κρατήσουμε τη φλόγα του ζωντανή, ας συνεχίσουμε να μιλάμε για το έργο του και ας επιτρέψουμε στον λόγο του να μας εμπνέει, όπως μόνο οι αληθινοί δημιουργοί μπορούν να κάνουν».
