Με αφορμή την 25η Νοεμβρίου, η οποία έχει ανακηρυχθεί από τη Γενική Συνέλευση του Ο.Η.Ε. ως Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, παραχώρησαν συνέντευξη στον «Ενήμερο», η νομική σύμβουλος του Συμβουλευτικού Κέντρου Γυναικών του Δήμου Καβάλας (μέρος του Πανελλήνιου Δικτύου για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των φύλων), Θεανώ Κιρκασιάδου, καθώς και η κοινωνική λειτουργός του Κέντρου, Αθηνά Μπενάζη, δύο γυναίκες που εργάζονται στην πρώτη γραμμή στήριξης των γυναικών θυμάτων βίας.
Τα θέματα που αναπτύχθηκαν στη διάρκεια της συνέντευξης ήταν πολλά και ενδιαφέροντα, μεταξύ αυτών, ποια είναι τα είδη της βίας κατά των γυναικών, πώς επηρεάζεται η βία από την πανδημία, πως μπορούμε να βοηθήσουμε όταν αντιλαμβανόμαστε ότι η βία συμβαίνει δίπλα μας.
ΕΡ: Η 25η Νοεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών. Θα θέλαμε τον ορισμό του τι σημαίνει βία κατά των γυναικών.
«Πρόκειται για ένα καθημερινό παγκόσμιο φαινόμενο που πλήττει στη συντριπτική πλειοψηφία τις γυναίκες και τα νεαρά κορίτσια. Περιλαμβάνει οποιαδήποτε επιβλαβή πράξη κατά της αξιοπρέπεια και της ακεραιότητας τους. H βία δεν κάνει διαχωρισμούς. Οποιαδήποτε γυναίκα μπορεί να βιώσει βία κάποια στιγμή στη ζωή της ανεξάρτητα από την ηλικία, το μορφωτικό επίπεδο, την κοινωνική τάξη ή την καταγωγή της. Η βία μπορεί να ασκηθεί τόσο σε ιδιωτικό, όσο και σε δημόσιο χώρο (στο σπίτι, στην εργασία, στον δρόμο κλπ) και μπορεί να πάρει πολλές μορφές», απάντησε σχετικά η κ. Μπενάζη.
ΕΡ: Πέρα από την σωματική και την λεκτική βία που οι περισσότεροι γνωρίζουμε, υπάρχουν και άλλα είδη βίας;
«Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε και να αναγνωρίζουμε μια κακοποιητική συμπεριφορά. Η βία κατά των γυναικών έχει δυστυχώς πολλά πρόσωπα. Διαφορετικές μορφές βίας, περισσότερο ή λιγότερο ορατές, εκδηλώνονται μεμονωμένα ή συνδυαστικά, κάποιες όχι τόσο εύκολα αναγνωρίσιμες, αλλά δυστυχώς ευρύτατα διαδεδομένες. Ας μιλήσουμε λοιπόν για τις κυριότερες από αυτές. H ενδοοικογενειακή βία αποτελεί έγκλημα με σοβαρές επιπτώσεις στα άτομα που την υφίστανται. Ορίζεται ως η βία μεταξύ νυν ή πρώην συζύγων ή συντρόφων ή μεταξύ των μελών της οικογένειας. Η πιο γνωστή μορφή του αδικήματος, είναι η σωματική βία. Αυτή η µορφή βίας είναι η πιο φανερή και η πιο επικίνδυνη τόσο για την σωµατική ακεραιότητα, όσο και για την ίδια τη ζωή της γυναίκας. Η πιο διαδεδομένη έκφανση του αδικήματος της ενδοοικογενειακής βίας, είναι η ψυχολογική βία. Δεν εκδηλώνεται με εξωτερικά τραύματα, αλλά με τραύματα ψυχής. Εκδηλώνεται μέσω της ταπείνωσης, της απομόνωσης του θύματος από το κοινωνικό του περιβάλλον, της παραμέλησης των συναισθηματικών αναγκών του κ.α. Η λεκτική βία είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ψυχολογική βία. Από τις πιο συνηθισμένες μορφές ενδοοικογενειακής βίας, είναι και η οικονομική βία, η οποία λαμβάνει τη μορφή της οικονομικής αποστέρησης και της χειραγώγησης της γυναίκας μέσω των χρημάτων. Σε αυτή τη περίπτωση ο θύτης στερεί από τη γυναίκα το δικαίωμα εργασίας και οικονομικής αυτονομίας, αναγκάζοντάς την ακόμη και να ικετεύει για οικονομική υποστήριξη. Άλλες εκφάνσεις του αδικήματος της ενδοοικογενειακής βίας είναι η παράνομη βία και απειλή, η προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπειας, καθώς και ο βιασμός μέσα στον γάμο. Πέρα όμως από τη βία στην οικογένεια, συναντούμε και τη βία κατά των γυναικών μέσα στην κοινωνία, η οποία επίσης λαμβάνει πολλές μορφές: σεξουαλική βία, σεξουαλική παρενόχληση, βιασμός, εμπορία ανθρώπων (Trafficking), διαδικτυακή βία, επίμονη εξακολουθητική παρακολούθηση (Stalking)», απάντησε από τη μεριά της η Θεανώ Κιρκασιάδου.
ΕΡ: Κάθε χρόνο με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών το Συμβουλευτικό Κέντρο Γυναικών του Δήμου Καβάλας οργανώνει διάφορες εκδηλώσεις. Φέτος τι ετοιμάσατε;
«Για εμάς, η 25η Νοεμβρίου αποτελεί κάθε χρόνο αφορμή να επικοινωνούμε το έργο και την εμπειρία μας με τον κόσμο της Καβάλας. Έχουμε κάνει πολλές ανοιχτές εκδηλώσεις κατά τη διάρκεια των επτά ετών λειτουργίας μας. Φέτος όμως έπρεπε να προσαρμοστούμε στις πρωτόγνωρες συνθήκες εγκλεισμού που μας επιβάλει ο covid. Έτσι, οργανώσαμε δύο δράσεις που μέσω της φωτογραφίας και του βίντεο θα μεταδώσουν το μήνυμα για μηδενική ανοχή στη βία. Η πρώτη δράση τιτλοφορείται «Stand by her» και πρόκειται για ένα βίντεο με αναγνωρίσιμους καλλιτέχνες (ηθοποιούς, τραγουδιστές, αθλητές κλπ), τους οποίους προσεγγίσαμε και τους ζητήσαμε να δώσουν το δικό τους μήνυμα κατά της βίας, με την προτροπή οι γυναίκες που βιώνουν τέτοιες καταστάσεις να ζητήσουν στήριξη και βοήθεια από τους αρμόδιους φορείς. Το βίντεο παρουσιάζεται και στην ελληνική νοηματική γλώσσα. Η δεύτερη δράση είναι μια συνεργασία του Συμβουλευτικού Κέντρου Γυναικών με την οργάνωση νεολαίας Action Team και φέρει το τίτλο «Με βλέπεις;». Δέκα γυναίκες της πόλης, δραστήριες, δυναμικές και πετυχημένες καθεμία στον τομέα της, δέχθηκαν να πρωταγωνιστήσουν σε μια σειρά φωτογραφιών, αναπαριστώντας τις γυναίκες θύματα βίας. Οι φωτογραφίες θα τοποθετηθούν σε κεντρικά σημεία της πόλης και παράλληλα θα παρουσιαστούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στα τοπικά μέσα. Η καμπάνια στόχο έχει να παρουσιάσει στο κοινό τα διαφορετικά είδη βίας που δύναται να δεχθεί μια γυναίκα ενώ ο τίτλος «Με βλέπεις;» παρακινεί τον θεατή να μη μείνει αμέτοχος και να «δει» τη βία που υφίστανται οι γυναίκες, ενθαρρύνοντας παράλληλα και τις ίδιες τις γυναίκες να ζητήσουν στήριξη», ανέφερε η Αθηνά Μπενάζη.
ΕΡ: Αντιλαμβανόμαστε ότι σε κάθε περίπτωση σκοπός είναι να ευαισθητοποιηθεί το κοινό και να παροτρύνετε τις γυναίκες να ζητήσουν στήριξη από εσάς. Πολύς λόγος έχει γίνει τους τελευταίους μήνες για το γεγονός της αύξησης των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας λόγω της καραντίνας. Εσείς το διαπιστώσατε αυτό; Απευθύνθηκαν περισσότερες γυναίκες στο Συμβουλευτικό Κέντρο Γυναικών στην προηγούμενη, αλλά και στην καραντίνα που διανύουμε;
«Πράγματι, από την πρώτη στιγμή έγινε αντιληπτό ότι το σπίτι δεν αποτελεί ασφαλές καταφύγιο για όλες τις γυναίκες. Κατά το διάστημα της προηγούμενης καραντίνας διαπιστώθηκε έξαρση των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας στην χώρα μας. Η πανελλήνια τηλεφωνική γραμμή SOS 15900 της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων τον Απρίλιο του 2020 έλαβε συνολικά 1.769 κλήσεις. Αντίστοιχα στο Συμβουλευτικό Κέντρο Γυναικών του Δήμου Καβάλας από τον Μάρτιο του 2020 έως και σήμερα, έχουν απευθυνθεί στη δομή 141 γυναίκες και έχουν πραγματοποιηθεί 745 συνεδρίες με τις συμβούλους. Είναι άλλωστε ερευνητικά διαπιστωμένο ότι σε περιόδους κρίσης, οικονομικής ή στην παρούσα χρονική περίοδο και υγειονομικής, τα περιστατικά βίας αυξάνονται», σημείωσε χαρακτηριστικά η Θεανώ Κιρκασιάδου.
ΕΡ: Με ποιο τρόπο στηρίζετε τις γυναίκες κατά τη διάρκεια του lockdown;
«Το Συμβουλευτικό Κέντρο Γυναικών δεν διέκοψε ποτέ τη λειτουργία του. Τα στελέχη συνεχίζουμε να καταβάλουμε άοκνες προσπάθειες για να στηρίξουμε τις γυναίκες θύματα βίας, τηρώντας παράλληλα και όλα τα μέτρα προστασίας που απαιτούνται. Υπάρχει καθημερινή παρουσία στελεχών στο Κέντρο, όμως δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν δια ζώσης συνεδρίες. Οι γυναίκες συνεχίζουν να επικοινωνούν μαζί μας επώνυμα ή ανώνυμα, τηλεφωνικά ή μέσω μηνύματος στην ηλεκτρονική διεύθυνση του Κέντρου και στη σελίδα μας στο Facebook. Με τις παλιές αλλά και με τις νέες συμβουλευόμενες πραγματοποιούνται τακτικές τηλεφωνικές συνεδρίες, ενώ τα στελέχη επικοινωνούμε σε καθημερινή βάση μεταξύ μας με τηλεδιασκέψεις, ώστε να προσφέρουμε στις γυναίκες ολιστική στήριξη. Στην αντιμετώπιση ακραίων περιστατικών ενεργοποιείται η διαδικασία παραπομπής της γυναίκας σε κάποιο Ξενώνα Φιλοξενίας του Δικτύου, ώστε η ίδια και τα παιδιά της να βρεθούν σε ένα προστατευμένο και ασφαλές περιβάλλον. Παράλληλα, το Συμβουλευτικό Κέντρο Γυναικών προσφέρει τις υπηρεσίες του και στην τηλεφωνική γραμμή ψυχολογικής στήριξης για τον Covid που δημιούργησε ο Δήμος Καβάλας», τόνισε σχετικά η κ. Μπενάζη.
ΕΡ: Αναφέρατε ότι σκοπός των δράσεων είναι η ευαισθητοποίηση του κοινού. Πόσο ευαισθητοποιημένος είναι ο κόσμος της Καβάλας;
«Όπως αναφέρθηκε, η φετινή δράση ονομάστηκε «Με βλέπεις;» ακριβώς επειδή θέλαμε να αγγίξουμε κάθε πολίτη που μπορεί να υπάρξει μάρτυρας της βίας που συμβαίνει δίπλα του. Ο ρόλος που παίζουν τα τρίτα πρόσωπα στην αντιμετώπιση της βίας μπορεί να είναι σε κάθε περίπτωση καθοριστικός. Οι άνθρωποι του στενού κύκλου, φίλοι και συγγενείς ή του ευρύτερου, ενδέχεται να παρατηρήσουν κάποια σημάδια ή αλλαγές στη συμπεριφορά, που καταδεικνύουν βία. Όλα αυτά τα χρόνια δεχόμαστε πολλά τηλεφωνήματα από ανθρώπους που θέλουν να βοηθήσουν γυναίκες γνωστές ή άγνωστες σε αυτούς. Κατά τη διάρκεια της καραντίνας μάλιστα τα τηλεφωνήματα αυτά αυξήθηκαν, καθώς όλοι μας είχαμε την ευκαιρία να μείνουμε στα σπίτια και στα διαμερίσματα μας και να διαπιστώσουμε ότι τελικά η βία συμβαίνει κάπου πολύ κοντά μας. Η βία δεν είναι ιδιωτική ή οικογενειακή υπόθεση, μας αφορά όλους! Γι’ αυτό οποιοσδήποτε αντιληφθεί κάποιο περιστατικό βίας μπορεί να απευθυνθεί στο Συμβουλευτικό Κέντρο Γυναικών και να τον κατευθύνουμε για το πώς θα μπορούσε να βοηθήσει ή να στηρίξει τη γυναίκα που υφίσταται τη βία», απάντησε η Αθηνά Μπενάζη.
ΕΡ: Τέλος, ποιοι είναι οι παράγοντες που συντέλεσαν στο να εδραιωθεί το Συμβουλευτικό Κέντρο Γυναικών στη συνείδηση όλων ως η κατεξοχήν δομή στήριξης των γυναικών θυμάτων βίας αλλά και των ευάλωτων γυναικών γενικότερα;
«Είναι πολύ σημαντικό ότι αποτελούμε μέρος ενός αρραγούς δικτύου υποστήριξης των γυναικών θυμάτων βίας. Η Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων έχει δημιουργήσει αυτό το δίκτυο παρέχοντας υπηρεσίες υψηλού επιστημονικού επιπέδου μέσω των εξειδικευμένων και άρτια εκπαιδευμένων στελεχών του. Συνολικά υπάρχουν 42 Συμβουλευτικά Κέντρα και 20 Ξενώνες Φιλοξενίας Γυναικών, ενώ λειτουργεί και η 24ωρη τηλεφωνική γραμμή SOS 15900 σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια. Παράλληλα, ο Δήμος Καβάλας μας έχει αποδείξει πόσο ευαισθητοποιημένος είναι και η αμέριστη στήριξη που μας προσφέρει είναι καθοριστικής σημασίας για την εύρυθμη λειτουργία του Κέντρου. Τέλος, η μεγαλύτερη ανταμοιβή μας είναι η αναγνώριση του έργου μας από τις ίδιες τις γυναίκες που έχουν στηριχθεί και που ενθαρρύνουν και άλλες γυναίκες να απευθυνθούν στη δομή. Η κινητήριος δύναμη μας είναι η θέληση των γυναικών να αλλάξουν τις ζωές τους», ανέφερε καταληκτικά η κ. Κιρκασιάδου.
