Στο έβδομο κεφάλαιο του Ποινικού μας Κώδικα με τον τίτλο “Επιβουλή της θρησκευτικής ειρήνης” περιλαμβάνεται το άρθρο 198 Π.Κ. “Κακόβουλη βλασφημία” που ορίζει τα εξής:
- Με Φυλάκιση μέχρι δύο ετών τιμωρείται όποιος δημόσια και κακόβουλα βρίζει με οποιονδήποτε τρόπο το Θεό.
- Όποιος, εκτός από την περίπτωση της παραγράφου 1, εκδηλώνει δημόσια με βλασφημία έλλειψη σεβασμού προς τα θεία, τιμωρείται με κράτηση έως έξι (6) μήνες ή με πρόστιμο έως τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ. (Η παράγραφος 2 όπως αντικαταστάθηκε με την παρ.3α άρθρου 24 Ν.4055/2012 και ισχύει από 2/4/2012).)
Πότε υπάρχει βλασφημία και πως τιμωρείται;
Η διάταξη αυτή αποσκοπεί στην απόκρουση της τελούμενης δημοσίως, κακοβούλως και καθοιονδήποτε τρόπο υβρίσεως του θεού και στην προστασία της θρησκευτικής ειρήνης και του θρησκευτικού συναισθήματος από την πολιτεία, γιατί είναι μέλημά της.
Έτσι η προσβολή του προστατευτέου αυτού εννόμου αγαθού, που έχει άϋλο χαρακτήρα και εμπίπτει, ασφαλώς και αναμφισβητήτως στην έννοια του δημοσίου συμφέροντος, δεν θίγει αμέσως τα άτομα, τα οποία βιώνουν το αγαθό αυτό, γιατί τα ίδια υφίστανται εμμέσως και εξ αντανακλάσεως την προσβολή. Ο άϋλος χαρακτήρας και η ιερότητα όλων αυτών των αγαθών καθιστούν τις ανωτέρω του 7ου κεφαλαίου διατάξεις ασυμβίβαστες με την έννοια του ιδιωτικού συμφέροντος και την εντεύθεν προσβολή του, ώστε να δικαιολογείται η αποκατάσταση αυτής με την πραγματική ή συμβολική επιδίκαση ορισμένου χρηματικού ποσού. Η προστασία των έννομων αυτών αγαθών είναι ανεξάρτητη από τους φορείς τους, στους οποίους ενδέχεται να αντανακλά η προσβολή τους, και ανάγεται μόνο στο δημόσιο συμφέρον για τη διατήρηση των αγαθών αυτών.
Ειδικότερα στην παρ.1 του εν λόγω άρθρου τα στοιχεία της αξιόποινης πράξης (πλημμέλημα) περιλαμβάνουν την καθύβριση με οποιονδήποτε τρόπο του θεού δημόσια και κακόβουλα. Εδώ απαιτείται κακοβουλία, δηλαδή εκδήλωση με εχθρική νοοτροπία προς το Θεό ή από άλλο ταπεινό αίτιο. Η κακοβουλία είναι έννοια νομική.
Ειδικότερα η παρ. 2 του άρθρου 198 Π.Κ. είναι επικουρική (επιβοηθητική ) σε σχέση με τη παράγραφο 1 του ίδιου άρθρου.Το εγκληματικό νόημα της ρυθμίσεως του άρ. 198 παρ. 2 (πταισματική παράβαση) συνίσταται στη δημόσια εκδήλωση μιας ανεπιθύμητης από την έννομη τάξη εσωτερικής διαθέσεως που σχετίζεται με το σεβασμό που οφείλεται προς τα θεία. Η έννοια θείο είναι ευρύτερη του Θεός και περιλαμβάνει άγιους, ιερά μυστήρια, ιερά σύμβολα, εικόνες κ.λ.π. Είναι γενικά οτιδήποτε που θεωρείται ιερό απο αναγνωρισμένη θρησκεία. Εδώ δεν απαιτείται κακοβουλία, όπως στην πρώτη παράγραφο της διάταξης αυτής για την στοιχειοθέτηση του αδικήματος.
Ως βλασφημία, με την οποία εκδηλώνεται η έλλειψη του οφειλόμενου σεβασμού προς τα θεία νοείται, κατά την έννοια της διατάξεως, η οποιαδήποτε προφορική ή έγγραφη εκδήλωση που ενέχει χλευασμό ή προσβλητικές, απρεπείς ή χυδαίες εκφράσεις εκείνου που θεωρείται από αναγνωρισμένη θρησκεία ιερό.
Για να είναι αξιόποινη η κατά την ως άνω διάταξη βλασφημία των θείων, θα πρέπει η πράξη να τελείται δημόσια, δηλαδή διά του τύπου ή σε δημόσιο χώρο (να μπορεί να γίνει αντιληπτή από αόριστο αριθμό προσώπων) ή με δημόσιο τρόπο (λ.χ. στο ραδιόφωνο, τηλεόραση, εφημερίδα κλπ.) ή και χρόνο (να μπορεί να γίνει αντιληπτή από ένα τέτοιο αριθμό).
Η εκδήλωση δε αυτή χαρακτηρίζεται δημόσια, όταν είναι δυνατόν να υποπέσει στην αντίληψη αορίστου αριθμού προσώπων, άλλων, εκτός εκείνων προς τα οποία απευθύνεται, ασχέτως αν αυτή έλαβε χώρα σε δημόσιο ή ιδιωτικό τόπο ή την αντιλήφθηκαν τρίτα πρόσωπα
Εξάλλου απαραίτητη είναι και η υποκειμενική κάλυψη του στοιχείου της δημοσιότητας για την ολοκλήρωση του εγκλήματος που το περιέχει στην αντικειμενική του υπόσταση. Απαιτείται δηλαδή γνώση και βούληση του εν λόγου στοιχείου, γνώση δηλαδή του δράστη ότι εκδηλώνει έλλειψη σεβασμού προς τα θεία που να μπορεί να γίνει αντιληπτή από αόριστο αριθμό προσώπων και θέληση του ιδίου να εκδηλώσει ως άνω την εν λόγω έλλειψη σεβασμού .
(Πηγή νομολογία δικαστηρίων – αποφάσεις: 1298/2002 ΑΠ , 87/2000 ΔΣΤΡ ΛΑΡ, 303/1999 ΠΛΗΜΜ ΧΑΛΚ, 113/1999 ΔΑΕΡ ΛΑΡ, 422/1998 ΑΠ, 404/1996 ΑΠ)
Γιώργος Π. Γιαγκουδάκης, Δικηγόρος Καβάλας
Διαζύγια – Ποινικά – Αστικά
Για περισσότερες πληροφορίες
σχετικά με το δικηγορικό γραφείο μου
επισκεφθείτε το site μας
https://kavala-lawyer.blogspot.se/
giagkoud@yahoo.com
