του Γιάννη Μόνιου
Ο σεβασμός προς τη γλώσσα μας και η -κατά το μπορετό- σωστή χρήση της είναι όλων μας υποχρέωση, ιδίως σε δημόσιες εκδηλώσεις, δελτία ειδήσεων κτλ. Πολλοί από εμάς, τελείως ανεξέταστα, γράφουμε και λέμε: «μεγαλούπολη, πανεπιστημιούπολη, πολυτεχνειούπολη, εργατούπολη, αγροτούπολη, παιδούπολη, τενεκεδούπολη, παραμυθούπολη, παιχνιδούπολη, κηπούπολη, ονειρούπολη, αστερούπολη κτλ». Μάλλον εύκολα παρασυρόμαστε από τα σωστώς λεγόμενα και γραφόμενα τοπωνύμια – πόλεις όπως «Αλεξανδρούπολη, Ερμούπολη, Αδριανούπολη, Φιλιππούπολη, Κωνσταντινούπολη». Αυτές οι πόλεις έχουν γραμματικοσυντακτικώς σχηματισθεί κανονικά, με πρώτο συνθετικό κύριο όνομα σε πτώση γενική, λ.χ. «Αλεξάνδρου πόλη, Αδριανού πόλη». Η γενική σε «ου» μπορεί να δηλώνει τον κτήτορα, τον ιδρυτή, τον χορηγό, το τιμώμενο πρόσωπο. Όλες οι άλλες λέξεις με δεύτερο συνθετικό το «πόλη» έχουν συνδετικό φωνήεν το «ο», όχι του «ου». Οι προσεκτικοί ομιλητές λένε: «πανεπιστημιόπολη, μεγαλόπολη, εργατόπολη, αγροτόπολη, παιδόπολη, παραμυθόπολη, κηπόπολη, ονειρόπολη, αστερόπολη κτλ», όπως όλοι λέμε: «κοσμόπολη, λουτρόπολη ακρόπολη, νεκρόπολη, νικόπολη, κωμόπολη, μικρόπολη».
Όχι τυχαία στον τίτλο τονίζουμε την πολυδιαφημιζόμενη δραμινή «Ονειρούπολη» και την άρτι, κάπου στην Καβάλα, εμφανισθείσα λέξη «Αστερούπολη»! Το «ου» της Ονειρούπολης θα μπορούσε να δικαιολογηθεί μόνο αν επικαλεστούμε το μυθοομηρικό αρσενικό, κύριο όνομα, «Ο Όνειρος» (=πατέρας των ονείρων). Όμως τότε πρέπει να λέμε «ονειρουκρίτης, ονειρουπόλος, ονειρουπόληση, ονειρουβάτης, ονειρουπαρμένος κτλ»! Για την «Αστερούπολη» πρέπει να φανταστούμε ένα καινούργιο «ατερουσκοπείο για να σ’ αυτό μελετώνται τα λογής «αστερουειδή» και για να και εκεί κυματίζει η αμερικανική «αστερούεσσα»!
Επιλογικό: Ίσως κάποιοι θα πουν: -Μες την «πολυπράκτικερ» εποχή μας για γλώσσα θα μιλούμε τώρα; -Ναι, για τη γλώσσα μας χρωστούμε σαν του γύφτους αδιάκοπα να σφυροκοπάμε στο ίδιο αμόνι. Και δεν πρέπει να ξεχνούμε το κάποτε ειπωμένο και συνεχώς και υπούλως εφαρμοζόμενο: «Όταν οι εχθροί μας αρχίσουν να ξεχνούν τη γλώσσα τους και την ορθή γραφή της να ξέρετε πως η νίκη μας είναι πολύ κοντά». Ο σχεδόν βέβαιος γλωσσικός αφελληνισμός μας είναι διαρκές έγκλημα και εγκληματίες όλοι μας.
