Η κλιματική αλλαγή είναι ένα από τα πιο κρίσιμα προβλήματα στην σημερινή κοινωνία το οποίο θα απασχολήσει εμάς αλλά και τις επόμενες γενιές αν δεν κάνουμε κάτι άμεσα για αυτό. Σε αυτό το άρθρο θα αναλύσουμε κάποιους από τους τρόπους αντιμετώπισης του συγκεκριμένου προβλήματος.
Αρχικά, με τον όρο κλιματική αλλαγή εννοούμε την διαδικασία αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη με αποτέλεσμα την απελευθέρωση διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και άλλων θανάσιμων προς το περιβάλλον γεγονότων όπως το λιώσιμο των πάγων.
Όμως τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για αυτό; Σας παρουσιάζουμε τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποτελούν εναλλακτικές λύσεις αντί των ορυκτών καυσίμων και συμβάλλουν στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, στη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού και στη μείωση της εξάρτησης από αναξιόπιστες και ασταθείς αγορές ορυκτών καυσίμων, ειδικότερα πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ας αναφέρουμε κάποιες από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας:
- Αιολική ενέργεια
Αιολική ενέργεια ονομάζεται η ενέργεια που παράγεται από την εκμετάλλευση του ανέμου. Η ενέργεια περιλαμβάνεται στις “καθαρές” πηγές, όπως συνηθίζονται να λέγονται οι πηγές ενέργειας που δεν εκπέμπουν ή δεν προκαλούν ρύπους. Η αιολική ενέργεια είναι μια βιώσιμη και ανανεώσιμη ενέργεια και έχει πολύ μικρότερο αντίκτυπο στο περιβάλλον σε σύγκριση με την καύση ορυκτών καυσίμων, γι’ αυτό αποτελεί σήμερα μια ελκυστική λύση στο πρόβλημα της ηλεκτροπαραγωγής. Το «καύσιμο» της είναι άφθονο, αποκεντρωμένο και δωρεάν. Δεν εκλύονται αέρια και άλλοι ρύποι, και οι επιπτώσεις στο περιβάλλον είναι μικρές σε σύγκριση με τα εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής από συμβατικά καύσιμα. Επίσης, τα οικονομικά οφέλη μιας περιοχής από την ανάπτυξη της αιολικής βιομηχανίας είναι αξιοσημείωτα. Στο παρελθόν συλλέγαμε την αιολική ενέργεια χρησιμοποιώντας ανεμόμυλους, αλλά πλέον έχουμε εφεύρει μια πιο αποδοτική λύση, τις ανεμογεννήτριες.

- Ηλιακή ενέργεια
Ηλιακή ενέργεια χαρακτηρίζει το σύνολο των διαφόρων μορφών ενέργειας που προέρχονται από τον Ήλιο. Τέτοιες είναι το φως ή φωτεινή ενέργεια, η θερμότητα, καθώς και διάφορες ακτινοβολίες ή ενέργεια ακτινοβολίας. Μπορούμε να πούμε ότι χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες εφαρμογών: τα παθητικά ηλιακά συστήματα, τα ενεργητικά ηλιακά συστήματα ή ηλιοθερμικά συστήματα και τα φωτοβολταϊκά συστήματα. Τα φωτοβολταϊκά είναι συστήματα που μετατρέπουν την ηλιακή ενέργεια απευθείας σε ηλεκτρική ενέργεια. Αυτή η τεχνολογία αποτελεί μια από τις πιο επιτυχημένες και ευρέως χρησιμοποιούμενες μορφές ανανεώσιμης ενέργειας στον κόσμο. Τα παθητικά και τα ενεργητικά ηλιακά συστήματα εκμεταλλεύονται τη θερμότητα που εκπέμπεται μέσω της ηλιακής ακτινοβολίας, ενώ τα φωτοβολταϊκά συστήματα στηρίζονται στη μετατροπή της ηλιακής ακτινοβολίας σε ηλεκτρικό ρεύμα μέσω του φωτοβολταϊκού φαινομένου.
- Υδροηλεκτρική ενέργεια
Η υδροηλεκτρική ενέργεια είναι μια ανανεώσιμη πηγή ενέργειας που παράγεται από τη χρήση της κίνησης του νερού. Κυρίως λειτουργεί μέσω υδροηλεκτρικών φραγμάτων, όπου η ροή του νερού αξιοποιείται για την κίνηση των τουρμπινών και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτή η μέθοδος παραγωγής ενέργειας έχει πολλά πλεονεκτήματα: είναι καθαρή, αποτελεσματική και μειώνει τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου. Ως εκ τούτου, η υδροηλεκτρική ενέργεια συμβάλλει σημαντικά στην ενεργειακή ασφάλεια και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Ωστόσο, η κατασκευή μεγάλων υδροηλεκτρικών φραγμάτων μπορεί να επηρεάσει το περιβάλλον και την άγρια ζωή, κάτι που απαιτεί προσεκτική προσέγγιση και διαχείριση για την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
- Ενέργεια από τους ωκεανούς
Η ωκεανική ενέργεια αναφέρεται στη χρήση της ενέργειας που παράγεται από τους ωκεανούς και τα θαλάσσια περιβάλλοντα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Υπάρχουν διάφορες μορφές ωκεανικής ενέργειας, όπως η ενέργεια των κυμάτων, των ρευμάτων και των παλιρροιών. Τα οφέλη της ωκεανικής ενέργειας περιλαμβάνουν την ανανεώσιμη φύση της πηγής της, καθώς οι ωκεανοί παράγουν συνεχώς ενέργεια λόγω των κυμάτων και των ρευμάτων. Επιπλέον, η ωκεανική ενέργεια είναι πολύ πυκνή και μπορεί να παραχθεί σε μεγάλες ποσότητες, καθιστώντας την ιδανική για την κάλυψη ενεργειακών αναγκών μειώνοντας την εξάρτηση από μη ανανεώσιμες πηγές. Επίσης, η ωκεανική ενέργεια δεν προκαλεί εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και δεν επηρεάζει την ατμοσφαιρική ρύπανση. Τέλος, αποτελεί μία ελπιδοφόρα λύση στο ενεργειακό πρόβλημα με δεδομένο ότι οι ωκεανοί καλύπτουν περισσότερο από το 70% της επιφάνειας της.
- Γεωθερμική ενέργεια
Η γεωθερμική ενέργεια αξιοποιεί τη θερμότητα που προέρχεται από το εσωτερικό της Γης για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θέρμανσης. Η θερμότητα αυτή προέρχεται από τις βαθιές καταστρώσεις του. Η γεωθερμική ενέργεια αποτελεί μια ανανεώσιμη πηγή ενέργειας, καθώς η θερμότητα που παράγεται στο εσωτερικό της Γης δεν εξαντλείται. Αυτή η τεχνολογία προσφέρει περιβαλλοντικά οφέλη, καθώς δεν προκαλεί εκπομπές αερίων θερμοκηπίου. Επιπλέον, η γεωθερμική ενέργεια παρέχει σταθερή πηγή ενέργειας, αφού δεν επηρεάζεται από καιρικές συνθήκες. Ωστόσο, η αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας απαιτεί κατάλληλες γεωλογικές συνθήκες και συγκεκριμένη υποδομή, πράγμα που περιορίζει την εφαρμογή της σε ορισμένες περιοχές. Παρόλα αυτά, η γεωθερμική ενέργεια αποτελεί μια υποσχόμενη εναλλακτική λύση για την κάλυψη των ενεργειακών μας αναγκών μειώνοντας την εξάρτηση από τις παραδοσιακές μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
- Βιομάζα και βιοκαύσιμα
Η βιομάζα αναφέρεται στη χρήση βιολογικών υλικών, όπως ξύλο, λυματοποιημένα απόβλητα και άλλα βιολογικά υλικά, για την παραγωγή ενέργειας. Η βιομάζα αποτελεί μια ανανεώσιμη πηγή ενέργειας, καθώς τα βιολογικά υλικά αναγεννούνται μέσω φυτών και φυσικών διεργασιών. Οι μέθοδοι χρήσης της βιομάζας περιλαμβάνουν την καύση για παραγωγή θερμότητας και ηλεκτρισμού, τη βιοανάλυση για παραγωγή βιοκαυσίμων και την κομποστοποίηση για παραγωγή λιπάσματος. Η βιομάζα μπορεί να συμβάλει στην ενεργειακή ασφάλεια και τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, καθώς η καύση της παράγει λιγότερο CO2 σε σύγκριση με τις παραδοσιακές μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Επιπλέον, η βιομάζα συμβάλλει σημαντικά στον περιορισμό των εκπομπών του διοξειδίου του θείου (SO2) που είναι υπεύθυνο για την όξινη βροχή.
Η νομοθεσία της ΕΕ για την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έχει εξελιχθεί σημαντικά κατά τα τελευταία 15 έτη. Το 2018, οι ηγέτες της ΕΕ έθεσαν ως στόχο το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην τελική κατανάλωση ενέργειας της ΕΕ να ανέλθει στο 32 % έως το 2030. Τον Μάρτιο του 2023, σε συνάρτηση με τη φιλοδοξία της ΕΕ να καταστεί κλιματικά ουδέτερη έως το 2050, οι συννομοθέτες συμφώνησαν να αυξήσουν τον στόχο για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για το 2030 στο 42,5 %, με σκοπό την επίτευξη ποσοστού 45 %. Το επικαιροποιημένο πλαίσιο πολιτικής για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές για το 2030 και για την μετά το 2030 περίοδο βρίσκεται υπό συζήτηση.
Τέλος, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν είναι η μόνη λύση στην κλιματική αλλαγή. Άλλοι τρόποι είναι η ανακύκλωση και η σπατάλη του νερού. Το μόνο σίγουρο όμως είναι ότι όλες αυτές οι λύσεις βοηθάνε για ένα καλύτερο αύριο στον πλανήτη μας. Το μέλλον του κόσμου βρίσκετε στα χέρια μας, όπως επίσης βρίσκετε και στην καθημερινότητα μας.
Βιβλιογραφία.
- Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας | Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση | Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (europa.eu)
- Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (allaboutenergy.gr)
- Παπαγεωργίου Δ., (2012), «Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η εφαρμογή βιομάζας στην γεωργία»
1ο ΕΠΑ.Λ Καβάλας
Erasmus+ 2022-2024
“Climate Change and Carbon Footprint Optimization”