Το βλέπουμε καθημερινά και επί 24ωρου βάσεως. Μέσα στο σπίτι μας. Σαν προειδοποίηση για να λάβουμε τα μέτρα μας. Να στρώσουμε στο τραπέζι τις υποχρεώσεις μας και να βρούμε ποιες να εξοστρακίσουμε ως περιττές. Πόσες ώρες χρειαζόμαστε για ύπνο, πόσες ώρες για δουλειά και τι περισσεύει για τις εκπλήξεις που μας ετοιμάζουν κρατικά και ιδιωτικά κανάλια. Λες και στέρεψαν τα απρόοπτα, λες και πάντα οι εκπλήξεις είναι μόνο ευχάριστες, θαρρείς και δεν μεταλλάσσονται, ενίοτε, σε απειλές.
Διότι το «έρχεται », έστω κι αν συνοδεύεται από εικόνες, δεν αφορά μόνο κινηματογραφημένο μύθο, αλλά και ειδήσεις που σε τρομοκρατούν. Είτε είναι παραμύθι που γέννησαν πειθαρχημένοι συντάκτες, κατά παραγγελία αφεντικών ή αφ’ εαυτών τους, το οποίο εκφωνούν σαν να προτάσσουν όπλο στον κρόταφο, είτε είναι κραυγές αγωνίας με μπροστά το ρήμα «έρχεται».
Λες και δε μας φτάνουν αυτά που ήρθαν κι είναι ακόμα εδώ. Φωτιές, απάτες, εγκλήματα, πληγές από συντρόφια, από ξένους κι αδέσποτους και από τις φυλές. Των Εμίρηδων και των κακομοίρηδων. Των Ρο και Μα που συλλαμβάνονται και όλοι έξω είναι. Που σέρνονται σαν Λερναία Ύδρα στους δρόμους με χιλιάδες κεφάλια. Αδύνατον να τα κόψει κανείς, αυτή η πληγή θα αιμορραγεί εσαεί. Αλλά μήπως ο φόβος τελειώνει σ’ αυτούς; Όχι, δα! Πάντα εμφανίζεται ένα καινούργιο γράμμα τρόμου. ‘Ένα δέλτα, όπως δίκες, ένα πι, όπως πόλεμος, ένα κάπα, όπως καύσιμα, ένα Χι ή Ψι, ένα Ωμέγα.
Έρχονται, επομένως, νέα μέτρα, νέες αποκαλύψεις πολιτικών εγκλημάτων, απαγορευτικά ενοίκια για παλιούς και νέους, αλλά και περικοπές και ακρίβεια, το δε χειρότερο, ένας πανάκριβος Χειμώνας.
Ακούμε και βλέπουμε ριπές από «Έρχεται», κι εκεί ανάμεσα στη νέα «Μάγισσα», στη «Μεγάλη Χίμαιρα» του Μ.Καραγάτση ή στο αμερικάνικο «Σούπερ Μάρκετ», φοβάμαι πως θα ξεπηδήσει κι ένα φρέσκο κομμάτι ενεργειακής κρίσης συνοδευόμενο από μια γενναία αύξηση κιλοβατώρας, χτύπα ξύλο, αλλά και μια ζοφερή εικόνα από τα ράφια – πλαστικά, ξύλινα, σιδερένια – των αληθινών πολυκαταστημάτων, τα φορτωμένα απλησίαστα προϊόντα κι όλα μαζί θα κουνάνε δάχτυλο στον καταναλωτή: Να δεις τι σου «έρχεται από Σεπτέμβριο»!
Κωμωδίες στη μικρή σου οθόνη, τραγωδίες στις καταθέσεις σου, στην τσέπη σου, στο σπιτικό σου. Ποια «Γη της Ελιάς» και ποιος «Ανδρέου». Θα βλέπεις «Καμένη Γη» -μεταφορικά και κυριολεκτικά- και δε θα ξέρεις τι να πρωτοσώσεις. Την αξιοπρέπειά σου, την υγειά σου, το πορτοφόλι σου ή την γκρίνια στο καθιστικό – σαλόνι;
Ο πληθωρισμός καλπάζει και στο «καλάθι» του νοικοκυριού: μισό ψωμί, μισή κότα, μισό μήλο, όπως μισό καρπούζι. Όλα μισά.
Και η ατάκα «Έρχεται…» να σε κοροϊδεύει, να σε λοιδορεί χαιρέκακα για την κατάντια σου, εν έτει 2025. Σου υπενθυμίζει διαρκώς, μετά μουσικής, ότι από Σεπτέμβριο θα βουλιάζεις στον καναπέ σου, θα αυξήσεις την περιφέρειά σου από το καθισιό και τα γαριδάκια που, λόγω τιμής, μπορείς να πλησιάσεις. Θα ξεχάσεις εξόδους και επισκέψεις που απαιτούν δώρα, θα προσκυνάς την αγία τηλεόραση και τα δεκάδες σήριαλ που θα επισκεφτούν την κάμαρή σου και θα καις με το σταγονόμετρο το ρεύμα, το πετρέλαιο ή το αέριο.
Παρόλο που η επικαιρότητα σκορπίζει και μπόλικα «ΘΑ», υποθέσεις συνηθισμένες ένθεν και ένθεν του Ατλαντικού αποπροσανατολίζουν την κοινή γνώμη και, κατά κάποιο τρόπο, ξεχνιέται ο πολίτης. Παρακολουθήσεις πολιτικών, επιμερισμός ευθυνών, αγαπημένες ίντριγκες για τους πολιτικούς και μια χαραμάδα να φανεί μια άποψη ελαφρώς αισιόδοξη: Είμαστε πια υποχρεωμένοι να συνθηκολογήσουμε με το γεγονός πως δε φαίνεται να βγαίνει κάποιο «δίδαγμα» μήτε από πολέμους μηδέ από οικονομικό χάος. Η ανθρωπότητα παραμένει ακριβώς η ίδια, όπως και «πριν» και το λογισμικό μας, όσες βλάβες και αν συμβαίνουν σε κάποια από τα κυκλώματά του, συνεχίζει να διεκδικεί ένα δικαίωμα στο παρόν.
Βασικά, μόνο το παρόν υπάρχει, το μέλλον το χειρίζονται οι δημόσιοι στοχαστές, οι προφήτες των μεγάλων μεταβολών και το μικρό στράτευμα όσων, ανά την υφήλιο, δίνουν διαλέξεις ή φτιάχνουν βίντεο για την τεχνητή νοημοσύνη, τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις ή τα βιολογικά όρια στον πλανήτη.
Φυσικά, τα σχετικά με το μέλλον τα ακούμε ή τα περισυλλέγουμε σε συζητήσεις και βιβλία ή τα αραδιάζει το μυαλό μας σύμφωνα με τις προσλαμβάνουσες, όμως όλα αυτά τα μελλοντικά και φοβικά ή γελαστικά είναι σαν να αφορούν ένα τρίτο πρόσωπο. Το πρώτο ενικό πρόσωπο συνεχίζει να ζει σαν να μη συμβαίνουν επείγουσες καταστάσεις, ούτε κλιματικές καταστροφές, ούτε πόλεμος, ούτε μια παγκόσμια ενεργειακή κρίση. Και το καλοκαίρι είναι η κατεξοχήν στιγμή των παροντικών ανθρώπων, κάτι που δε θέλουμε να σκιάζεται και να τρομοκρατείται από τα δυσάρεστα και δυσερμήνευτα γεγονότα, έστω εν μέσω πυρκαγιών.
Αυτό εξηγεί γιατί όλα τα μεγάλα σχέδια, όχι μόνο των ριζοσπαστικών αλλά και των μετριοπαθών δυνάμεων, που κι αυτές εξαγγέλλουν πολύ φιλόδοξα πρότζεκτ, μοιάζουν μετέωρα, καθώς δύσκολα εισακούονται από το μεγάλο κοινό.
Σαν να συνειδητοποιούμε πως αυτό το παρόν δεν υπακούει στις αναγκαιότητες που εφευρίσκουμε για το πώς πρέπει να πορευτούν στο εξής οι κοινωνίες μας. Το πώς κινούνται οι επιλογές μας δικαιώνει την εικασία ότι τίποτα δεν αλλάζει πραγματικά, την ίδια στιγμή που όλοι μιλούν και γράφουν για τις πολλές κατακλυσμιαίες αλλαγές, για το τι «έρχεται».
Ναι μεν, αλλά κι αυτό το καλοκαίρι, μας έχει αγκαλιάσει ο καύσωνας και το τρέιλερ «Έρχεται….» ερμηνεύεται κατά το δοκούν. Λάβετε θέσεις!
ΠΑΥΛΟΣ ΛΕΜΟΝΤΖΗΣ
